Zdrowie na talerzu

Jajko - nowe życie. Zawiera wszystko, co potrzebne jest do rozwoju wzrastającego organizmu. Jaja towarzyszą człowiekowi od początku jego istnienia i kto wie, jak potoczyłaby się historia ludzkości, gdyby nasz przodek nie podbierał ich z ptasich gniazd. W Polsce najczęściej spożywamy jaja kurze i przepiórcze, rzadziej kacze, gęsie i strusie. Ostatnio dietetycy zmienili zdanie i nie starszą już znajdującym się w żółtku cholesterolem.

Okazało się, że większy związek z miażdżycą mają nasycone kwasy tłuszczowe. Jedzmy więc jajka nie tylko z okazji Wielkanocy! Żaden inny produkt nie może pochwalić się tak wartościowym i łatwo przyswajalnym białkiem. Jest to białko wzorcowe, zawierające wszystkie aminokwasy i to w odpowiednich ilościach, w tym także te niezbędne, których organizm nie potrafi sam wyprodukować. Więcej białka i łatwiej przyswajalnego zawiera żółtko.

Jajka to źródło witamin: A, E, D i K, B2 i B12, kwasu pantotenowego oraz minerałów, m.in.: fosforu, potasu, wapnia, żelaza, magnezu. Obecna w żółtku luteina chroni oczy przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB, zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej i poprawia widzenie. W żółtku jest też lecytyna, która zapobiega odkładaniu się cholesterolu na ściankach naczyń krwionośnych.

Ludzie zdrowi mogą zjeść 4 jajka tygodniowo, osoby z podwyższonym cholesterolem lub dolegliwościami wątroby - 1-2 na tydzień. Białko można jeść bez ograniczeń, ale uwaga - często uczula. Jajka ugotowane na miękko są lżej strawne niż podane na twardo. Ponieważ zakwaszają organizm, serwujemy je z warzywną sałatką lub surówką. Jaja przepiórcze są zdrowsze od kurzych - nie uczulają, zawierają mniej tłuszczu i niemal całkowicie wolne są od cholesterolu. Mają za to więcej aminokwasów i mikroelementów, np. wapna, miedzi, cynku, żelaza, witamin z grupy B. Jaja kacze i gęsie mają oleisty smak i wykorzystywane są raczej do wypieków niż bezpośredniego spożycia.

Częściej niż kurze bywają też zakażone salmonellą. Jajo strusia zastępuje ok. 30 kurzych - jest równie odżywcze, ma sporo cholesterolu, ale nawet pięć razy więcej cennych nienasyconych kwasów tłuszczowych.