Jabłka zyskują na wartości, a sadownicy się cieszą

Rosyjskie embargo na polskie jabłka nie rozłożyło finansowo sądeckiego sadownictwa. Zagraniczni odbiorcy ustawiają się w kolejce po coraz droższe owoce.

Ceny jabłek deserowych nagle poszybowały w górę. Teraz odbiorcy hurtowi płacą sądeckim sadownikom za każdy kilogram nawet trzy razy więcej niż jesienią. Stawki sięgają już 2 złotych! Dla porównania, rok temu jabłka bardzo staniały. Wtedy kilogram kosztował zaledwie 1,30 zł

– Po nałożeniu przez Rosję embarga na polskie jabłka miał nastać rok klęski ekonomicznej dla sadowników z Sądecczyzny – przypomina Stanisław Golonka, wójt sadowniczej gminy Łososina Dolna. – Jesienią rzeczywiście było źle. Kto wówczas dostał 70 groszy za kilogram jabłka deserowego, był szczęśliwy.

Grupy producenckie, takie jak Sadownicza Spółdzielnia Handlowa w Łososinie Dolnej czy Zelsad w Tęgoborzy, obawiały się, czy swoje wielkie przechowalnie opróżnią z owoców przed nowymi zbiorami.

Rośnie eksport

Naukowcy zajmujący się sadownictwem i rynkiem owoców prognozowali kilka miesięcy temu, że popularna odmiana jabłek o nazwie Idared może w całości zostać w magazynach.

– Teraz właśnie te jabłka są rynkowym, a raczej eksportowym hitem – zauważa Józef Sułkowski, sadownik i wiceprezes Spółdzielni Ogrodniczej Ziemi Sądeckiej. – Pięknie wyglądają, dobrze smakują i znakomicie znoszą transport.

Odbiorców z Rosji, gdzie rok temu trafiało niemalże 70 procent wszystkich jabłek eksportowanych z Sądecczyzny, teraz już nie ma. Od połowy marca 2015 roku w kolejce ustawiają się jednak handlowcy z Mołdawii, Rumunii, Bośni, Węgier i Słowacji. I płacą więcej, niż Rosjanie.

Czy jest to droga okrężna polskich jabłek na rynek rosyjski? Tego sądeccy sadownicy nie ujawniają.

Polacy też mają apetyt

– Nawet polscy konsumenci kupują teraz idaredy chętniej niż przed rokiem – mówi Marian Popławski, sadownik z gminy Łosina Dolna. – Nadal preferują jednak mające bardziej wyszukany smak i bardziej miękkie owoce odmian Champion, Jonagold, Eliza.

W sprzedaży jabłek na rynek krajowy bardzo pomogła rządowa kampania promująca polskie owoce.

– Poza tym sadownicy są rolniczą elitą, nie tylko w zakresie umiejętności produkcji i przechowywania owoców – podkreśla Wiesław Basta, rolnik z Tabaszowej, były przewodniczący Rady Powiatu No­­wo­sądeckiego. – Doskonale zdają sobie sprawę również z roli działań marketingowych i dlatego sami też promują owoce.

Podczas niedzielnego Święta Kwitnących Sadów na lotnisku Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie Dolnej sadownicy wręczali piękne jabłko każdemu kupującemu bilet wstępu. Informowali przy tym, że jest to owoc z Sądecczyzny. Co było jego dodatkowym atutem.

Andrzej Rusnak, sadownik z Czerńca w gminie Łącko nie jest członkiem żadnej z dużych grup producenckich istniejących na Sądecczyźnie. Ma jednak w gospodarstwie bardzo nowoczesną przechowalnię owoców. Z jabłkami ze swojego sadu osobiście jeździ na giełdę w Krakowie. Mówi, że trzeba tam być cierpliwym, ale zyskuje się ceny korzystniejsze niż wówczas, gdy to odbiorca przyjeżdża po towar do sadownika.

KOMENTARZ FACHOWCA
Marek Połomski, sadownik z gminy Łososina Dolna

Wieszczono sadownikom klęskę finansową po zamknięciu dla jabłek rynku rosyjskiego. Tymczasem jabłka drożeją, bo na szczęście nikt nie siedzi i nie płacze, tylko aktywnie szukamy nowych rynków zbytu.

Również rząd stanął na wysokości zadania i kampanią promocyjną skutecznie zachęcił Polaków do polskich jabłek. To naturalne, że owoce z upływem czasu drożeją, gdyż ich przechowywanie sporo kosztuje.

Na rynku długoterminowym liczą się więc przede wszystkim wielcy gracze, którzy mogą przetrzymać owoce dłużej. A Sądecczyzna ma firmy, które grupują wielu sadowników i oferują tysiące ton jabłek z przechowalni gwarantujących świeżość towaru nawet po kilku miesiącach składowania.

Można było je przetrzymać do czasu, kiedy ceny pójdą w górę. Kłopot mogą mieć teraz drobni sadownicy, którzy potrzebują pieniędzy na dalszą produkcję i owoce sprzedali wcześniej tanio.