Czy to koniec wstrząsów?

W gminie Chełmek i Oświęcimiu nie będzie już więcej dużych wstrząsów. Takie zapewnienia padły ze strony kopalni "Piast" w Bieruniu, która prowadziła wydobycie węgla na ścianie pod Gorzowem. Mieszkańcy okolicy potwierdzają, że w ostatnich tygodniach ziemia drżała rzadziej, ale nie do końca dowierzają deklaracjom kopalni.

Trudne warunki
KWK "Piast" poinformowała, że zakończyła się eksploatacja ściany 366. - Bardzo trudne warunki geologiczno-górnicze w tym miejscu sprawiały, że wielokrotnie dochodziło do silnych tąpnięć - przyznaje Marian Kucz, zastępca kierownika ruchu kopalni "Piast".

Jak dodaje, obecnie w rejonie Chełmka i okolicy nie powinny już występować wstrząsy związane z działalnością "Piasta" uciążliwe dla mieszkańców.

- Z informacji przesłanych przez kopalnię wynika, że wydobycie w tym miejscu zakończono dokładnie 2 marca br. Już tu raczej nie wrócą - potwierdza Kamil Szyjka, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Chełmku.
Ostatni silny wstrząs odnotowano w Chełmku 19 grudnia ub. roku w nocy, ale jak twierdzą mieszkańcy, potem ziemia drżała jeszcze kilka razy.

Tąpnięcia jak trzęsienia ziemi
Jan Kołodziej, mieszkaniec dzielnicy Stare Miasto w Chełmku przypomina tąpnięcia, które były jak trzęsienia ziemi.
- Wtedy w domach pękały ściany. Najgorzej było w nocy. Były takie wstrząsy, gdy wydawało się, że spadnie się z łóżka. Nie wiadomo było, czy uciekać, czy jeszcze czekać - mówi Kołodziej.

Z danych Wyższego Urzędu Górniczego wynika, że siła jednego z nich w 2010 r. sięgała prawie 4 stopni w skali Richtera.
Mniejsze i większe wstrząsy w Chełmku trwały przez kilkanaście ostatnich lat. - Silne wstrząsy występowały na przykład już w latach 2004 i 2007 - mówi Szyjka. W Oświęcimiu też trzęsło, ale trochę słabiej.
Nasilenie tąpnięć nastąpiło w 2009 r. Jednocześnie cały czas powiększał się obszar, na którym występowały szkody górnicze.

Co ze szkodami?
Najbardziej narażone na nie były tereny dzielnicy Stare Miasto w Chełmku oraz sołectwa Gorzów. Burmistrz Chełmka Andrzej Saternus wielokrotnie interweniował u dyrektora kopalni. Jednocześnie zachęcał mieszkańców do zgłaszania szkód do kopalni.
Kompania Węglowa, pod którą podlega "Piast", nie była w stanie podać nam, ile w sumie wniosków o odszkodowanie wpłynęło do kopalni z gminy Chełmek. Można szacować, że są ich setki. Na przykład po wstrząsie w lutym 2011 r. w całej gminie uszkodzonych zostało 40 domów.

Spory o koszty prowadzonych remontów
Szkody pojawiły się również w obiektach należących do gminy, w tym budynku urzędu miejskiego, remizie OSP, siedzibie MOKSiR, a także m.in. w Samorządowym Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 2.

- W jednym budynku kopalnia uznała, że do uszkodzeń doszło na skutek tąpnięć. Na swój koszt przeprowadziła remont, który opiewał na ok. 50 tys. zł - szacuje Marek Idzik, dyrektor placówki.

W drugim budynku szkoły rzeczoznawca powołany przez kopalnię stwierdził, że do pęknięć nie doszło z winy kopalni. - Pozostała nam droga sądowa, ale ostatecznie nie skorzystaliśmy z takiej możliwości - dodaje dyrektor Marek Idzik.

W podobnej sytuacji jest część mieszkańców gminy Chełmek, których roszczeń o odszkodowania także kopalnia nie uznała.

Fakty

Gdzie "Piast" trzęsie
*Na wstrząsy związane z działalnością kopalni "Piast" narażona jest cała gmina Chełmek, część Oświęcimia oraz wsie Brzezinka, Babice, Broszkowice.
*Po najsilniejszych wstrząsach w lutym 2010 r. z miasta i gminy Oświęcim zgłoszono blisko 300 wniosków o odszkodowania. Kopalnia uznała z nich zaledwie 13. Reszcie pozostała długotrwała ścieżka sądowa. Niewielu z niej skorzystało. Na razie nie wygrał nikt.

Sejsmografy
*Na wniosek samorządów kopalnia "Piast" w minionych latach zainstalowała w okolicznych miejscowościach koncentratory pomiarowe, które mają określić siłę wstrząsów. W Chełmku są trzy takie urządzenia; ponadto w Oświęcimiu, Brzezince, Babicach, Broszkowicach.

Jak zgłosić szkodę?
*Postępowanie o naprawienie szkody wszczynane jest na pisemny wniosek poszkodowanego we właściwym zakładzie Kompanii Węglowej SA. W przypadku stwierdzenia związku pomiędzy szkodą i działalnością zakładu przeprowadzane są oględziny szkody. Z propozycją terminu oględzin kopalnia ma wystąpić w terminie 14 dni od otrzymania wniosku. Naprawa może być wykonana przez zakład lub poszkodowanego.