Zdrowie na talerzu

Miedź w organizmie człowieka występuje głównie w układzie kostnym oraz mięśniach, pewne jej ilości znajdują się również w wątrobie, mózgu i krwi. Pierwiastek wykorzystywany jest do uruchamiania rezerw żelaza potrzebnego do syntezy hemoglobiny, jego udział jest ponadto konieczny przy wytwarzaniu tkanki łącznej i kostnej.

Miedź odgrywa również istotną rolę w matabolizmie lipidów oraz tkanki nerwowej. Obok żelaza wchodzi w skład enzymów zaangażowanych w oddychanie, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia.

Z pokarmów wykorzystywana jest na poziomie 35-70 proc. w zależności od okoliczności oraz substancji towarzyszących. Absorpcja miedzi jest hamowana przez witaminę C, cynk, molibden, kadm oraz siarczki.

Niedobór miedzi prowadzi do upośledzonego wchłaniania żelaza, a co za tym idzie - do anemii. Na skutek niedoboru mogą też wystąpić problemy neurologiczne, nieprawidłowy EKG, łamliwość kości, osłabiona odporność, a u dzieci opóźniony wzrost.

Niedobory mogą wynikać z niedostatecznego spożycia pierwiastka lub być skutkiem chorób (np. u chorych żywionych pozajelitowo, przy zaburzeniach wchłaniania, w przebiegu chorób metabolicznych). Także zbyt duże dawki suplementów cynku mogą powodować niedobór miedzi. Ale nadmiar miedzi jest toksyczny - objawami mogą być nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha, zawroty głowy i metaliczny posmak w ustach. Toksyczność prowadzi do zmian degeneracyjnych, uszkodzeń neuronów oraz komórek wątroby.

Miedź występuje w produktach zwierzęcych i roślinnych. Do produktów bogatych w ten pierwiastek należą: melasa, nasiona słonecznika, suche nasiona roślin strączkowych, wątroba, orzechy, kakao i płatki owsiane oraz ostrygi, ponadto pełne ziarna zbóż, warzywa liściaste. Niewielkie ilości miedzi znajdziemy w mleku i jego przetworach oraz w mięsie. Zawartość miedzi w pokarmach zależy od poziomu jej obecności w glebie.