U progu geriatrycznej zapaści

SŁUŻBA ZDROWIA. Likwidacja Zakładu Długoterminowej Opieki Medycznej w Makowie Podhalańskim wydaje się przesądzona. A system opieki nad najstarszymi wymaga szybkich i radykalnych zmian.

Wynika z niego, że zobowiązania zakładu przekroczyły 3 mln zł, utracił on płynność finansową i kontynuowanie działalności w obecnej formie nie jest możliwe. Projekt miał być dyskutowany podczas najbliższej, poniedziałkowej sesji Sejmiku Województwa Małopolskiego, ale ostatecznie stanie się to miesiąc później. Ten czas ma pozwolić na sfinalizowanie rozmów dotyczących dalszego losu zakładu. Likwidacja miałaby rozpocząć się w czerwcu.

- Chorzy pytają, dokąd zostaną przeniesieni, ale my tego nie wiemy. Każda zmiana, tym bardziej tak radykalna, sprawia, że nasi pacjenci natychmiast tracą poczucie bezpieczeństwa - ubolewa pielęgniarka ZDOM.

Wojciech Kozak, wicemarszałek województwa małopolskiego, uspokaja: - Żaden pacjent nie zostanie bez opieki. Prowadzimy rozmowy z potencjalnymi kontrahentami, którzy przejęliby zakład w likwidacji wraz z pacjentami, kontraktem z NFZ oraz znakomicie wyszkolonym personelem.

Jest też deklaracja spłaty przez samorząd regionu wszystkich zobowiązań zakładu.

Co jednak w sytuacji, gdy do porozumienia nie dojdzie? Wówczas zostałby wdrożony wariant drugi: przejęcie pacjentów przez inne placówki w Małopolsce. Ale wówczas personel z Makowa zostałby bez pracy.

W ZDOM w Makowie Podhalańskim przebywa obecnie 150 pacjentów, w większości przewlekle chorych. Połowa z nich pochodzi z pow. suskiego, połowa z innych części Małopolski, m.in. z Krakowa. Zakład zatrudnia 100 osób, wśród nich - jak informuje dyr. Ewa Kamińska - 46 pielęgniarek.

Widmo likwidacji krąży nad ZDOM od dawna. Mieści się w wymagających gruntownego remontu i kosztownych w utrzymaniu nieruchomościach należących do Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP. Dostosowanie ich do współczesnych standardów kosztowałoby ok. 20 mln zł. Już w 2007 r. małopolski sejmik wyraził wolę przekształcenia ZDOM, ale nie pojawił się żaden zainteresowany.

Burmistrz i starosta suski, chcąc zapobiec likwidacji placówki, wielokrotnie interweniowali w Urzędzie Marszałkowskim. Starosta Tadeusz Gancarz nie ukrywa, że utrata zatrudnienia przez 100 osób oznaczałaby spory kłopot.

Dlatego przygotował własną koncepcję rozwiązania problemu, czyli dobudowanie do należącego do szpitala w Suchej Beskidzkiej Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego nowego skrzydła, do którego zostałby przeniesiony Zakład Długoterminowej Opieki Medycznej z Makowa Podhalańskiego. Koszt tej inwestycji oszacowano na 15-17 mln zł.

- Proponowaliśmy, że po jednej trzeciej tej kwoty damy my, gmina i marszałek. Niestety, do porozumienia nie doszło - ubolewa Tadeusz Gancarz.

Pełen obaw jest też Stanisław Łukasik, przewodniczący Małopolskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. Bardziej realny wydaje mu się wariant przeniesienia pacjentów ZDOM do i tak już przepełnionych podobnych zakładów w Małopolsce, co jeszcze bardziej wydłuży do nich kolejki. - To jakiś nonsens. Starych i chorych ludzi przybywa, bo demografia jest nieubłagalna, a my zamiast budować nowe zakłady, likwidujemy istniejące!- komentuje Stanisław Łukasik.
Dr Elżbieta Szwałkiewicz, konsultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa przewlekle chorych i niepełnosprawnych, uważa, że niekomercyjne zakłady opiekuńcze nie mogą być rentowne. Stawki NFZ są mocno niedoszacowane, a 70 proc. na ogół bardzo niskich emerytur, przekazywane zakładom przez pacjentów, starcza na niewiele. Uważa, że opieka długoterminiowa w Polsce to łamanie praw człowieka zarówno pod względem dostępności do tych usług, jak też ich jakości i wymaga natychmiastowych rozwiązań systemowych.

Jako pierwszy podjął je prof. Zbigniew Religa, minister zdrowia w rządzie PiS. Prace kontynuowała Ewa Kopacz (PO), ale nie doprowadziła ich do finału. Ekipa obecnego ministra zdrowia Bartosza Arłukowicza przygotowała strategię opieki długoterminowej, nad którą wkrótce ma debatować Sejm.

[email protected]