Schorzenie nie tylko osób starszych, ale także młodych

Nazwa choroby jest nieco myląca. Dolegliwości określane jako tzw. ostroga piętowa to tak naprawdę zapalenie przyczepu powięzi podeszwowej do kości piętowej.

Złogi wapienne
Schorzenie powstaje na skutek nadmiernego rozciągania więzadła stopy (powięzi podeszwowej), czemu sprzyja koślawienie pięty, np. w wyniku noszenia zbyt luźnego, niestabilnego obuwia. Pojawia się również w efekcie zbyt dużego obciążania przedniej części stopy w takich sportach jak tenis, badminton czy siatkówka. Otyłość i związane z nią przeciążenia stóp również są jednymi z głównych przyczyn ostrogi piętowej. Wszystkie te rzeczy są niezwykle istotne i warto o nich pamiętać, by nie mieć problemów z ostrogą piętową.

Nieleczony stan zapalny prowadzi do powstania złogów wapiennych, a w konsekwencji narośli na spodzie stopy, którą nazywa się ostrogą piętową.

- Ból, który odczuwa chory, jest spowodowany jednak nie wyrostkiem kostnym, który jest widoczny na zdjęciu RTG tylko u 50 procent pacjentów, ale stanem zapalnym rozcięgna podeszwowego - mówi dr n. med. Cezary Michalak ze Szpitala Centrum Enel-Med. - I __to właśnie ono wymaga leczenia.

Ostroga piętowa w życiu codziennym to problemy z chodzeniem czy dobraniem butów. Gdy stan zapalny wiązadła stopy jest naprawdę nasilony, normalne funkcjonowanie jest niemożliwe, gdyż wiąże się z bardzo silnym bólem.

Podobne schorzenia
Jak wyjaśnia dr Cezary Michalak, niemal identyczne objawy do ostrogi piętowej daje tzw. choroba Haglunda. Schorzenie to, w większości wypadków wrodzone, powstaje w wyniku deformacji pięty w miejscu styku ze ścięgnem Achillesa. Inną dolegliwością dającą podobne symptomy jest cieśń kanału stępu, która jest skutkiem podrażnienia gałęzi nerwowej w okolicach pięty. W tym wypadku zalecane są zazwyczaj prawidłowe obuwie, specjalistyczne wkładki i fizjoterapia, w ostateczności zabieg chirurgiczny. Zapalenie ścięgna Achillesa lub przyczepu ścięgna Achillesa daje również dolegliwości pięty, ale zlokalizowane wyżej niż ostroga piętowa. Ból pięty może wystąpić również w przebiegu różnorakich chorób ogólnoustrojowych, jak np. łuszczyca czy zespół Reitera albo być efektem urazu, np. stłuczenia.

Leczenie ostrogi
- Pierwszym etapem leczenia jest wizyta u __specjalisty ortopedy - mówi specjalista. - Na podstawie wywiadu i palpacji stopy, czyli badania dotykiem, można zlokalizować faktyczne źródło bólu. W przypadku ostrogi piętowej będzie ono w okolicach środka pięty. W chorobie Haglunda, czasem mylonej z ostrogą piętową, bolesność odczuwana jest ponad piętą, w __miejscu przyczepu ścięgna Achillesa. Diagnozę potwierdza zdjęcie RTG lub badanie ultrasonograficzne.

- Terapia przy ostrodze piętowej w pierwszej kolejności polega na:

- noszeniu specjalistycznych wkładek amortyzujących piętę - najlepiej żelowych

- używaniu wkładek korekcyjnych, o ile deformacja stopy tego wymaga

- zmianie obuwia na buty na niskim obcasie i z elastyczną, amortyzującą podeszwą

- przyjmowaniu doraźnie doustnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych wskazanych przez lekarza (niestety, skuteczność farmakoterapii jest ograniczona)

- fizykoterapii (na przykład laseroterapia, ultradźwięki - w tym tzw. fala uderzeniowa ESWT, pole magnetyczne) oraz kinezyterapii (ćwiczenia)

- w niektórych wypadkach terapii manualnej, czyli rodzaju specjalistycznego masażu stóp

- czasami stosuje się na noc szynę (ortezę) albo tzw. taping, czyli opatrunek z plastrów.

- Leczenie ostrogi piętowej trwa nawet do roku. Jak pokazują statystki, jest skuteczne w około 90 proc.

W przypadku, gdy powyższe działania nie przynoszą zamierzonego skutku, wskazane są dodatkowe formy terapii. Doraźnie stosuje się zastrzyk z leku miejscowo znieczulającego oraz ze sterydu, co niekiedy przynosi ulgę. W ostatnich latach popularność zdobyła terapia osoczem bogatopłytkowym (PRP) - zabieg stymulujący gojenie, polegający na wstrzyknięciu w przyczep rozcięgna zagęszczonego czynnika wzrostu uzyskanego z krwi chorego.

Zabieg chirurgiczny
W przypadku pacjentów, u których leczenie zachowawcze nie przyniosło oczekiwanych rezultatów, zaleca się operację.

- Zabieg chirurgiczny konieczny jest jedynie w __bardzo nielicznych przypadkach - mówi dr Cezary Michalak. - Spośród kilku metod operacyjnych, najczęściej wykonuje się wycięcie bolesnej zmiany; jest to zabieg bezpieczny i __zwykle przynoszący poprawę.

Ostroga piętowa jest - niestety - schorzeniem nawracającym, dlatego tak istotne jest zastosowanie się do rad specjalisty, w tym m.in. noszenie prawidłowego obuwia (czyli na elastycznej podeszwie), wykonywanie ćwiczeń stóp i zachowanie prawidłowej wagi ciała.