Regionalne dania z ziemniakami. Zobacz, co z kartofli przygotowuje się w Polsce

- W staropolskiej kuchni prym wiodły ziemniaki i spora część naszego kulinarnego dziedzictwa oparta jest na tym popularnym produkcie. Nie bez powodu ziemniaki od tylu lat są podstawą naszej diety. Są niezwykle zdrowe, a dzięki zawartości skrobi są bardzo dobrym źródłem energii, niezbędnej zarówno do pracy naszego mózgu jak i mięśni. Dlatego zachęcam do poznania ziemniaka nieco bliżej. Szukając ciekawych inspiracji na to niezwykłe warzywo warto odbyć kulinarną podróż po Polsce – zachęca Agnieszka Piskała-Topczewska, specjalista ds. żywienia i ekspertka IV edycji kampanii informacyjno-edukacyjnej „Ziemniaki czy kartofle? Wybierz, smakuj i jedz”.

Polska kuchnia regionalna urzeka różnorodnością, smakiem i prostotą. Choć różne regiony mają swoje unikalne, niezwykłe dania oparte na lokalnych produktach i warzywach, to w każdym z nich znajdziemy oryginalne potrawy z ziemniaków.

Kulinarną podróż szlakiem pyr i gruli trzeba zacząć od kuchni wielkopolskiej, słynącej z ziemniaczanych specjałów, takich jak:

• gzik
• szagówki (kopytka)
• ajntopy (czyli dania jednogarnkowe)
• pyzy z mięsem
• szare kluchy
• plyndze z gulaszem

Szczególną potrawą, którą trudno znaleźć w innym regionie są pyry z gzikiem.

Ziemniak jest także kluczowym składnikiem kuchni podlaskiej, w której wyczuwalne są akcenty kresowe. Dużą sławą cieszą się tutaj:

• kołduny
• babka i kiszka ziemniaczana
• pierogi ruskie
• kartacze
• cepeliny

Podobnie jak podlaska, również kuchnia śląska jest mieszaniną wpływów różnych kultur – kuchni niemieckiej, czeskiej i austriackiej. Obok dań mięsnych, Śląsk słynie także z potraw z ziemniaków, do których należą:

• kartoflak
• mozgoł
• kluski śląskie

Jednym z najbardziej tradycyjnych dań jest rolada z modrą kapustą oraz kluskami.
Pod względem różnorodności kulinarnej wyróżnia się kuchnia mazowiecka, którą choć nazywa się staropolską, to znaleźć w niej można wiele dań z różnych regionów Polski i ze świata. Nie brakuje w niej jednak ziemniaczanych rarytasów, takich jak:

• pyzy z mięsem
• sałatka ziemniaczana
• rejbak
• nagus (podobne w przygotowaniu do podlaskiej babki ziemniaczanej)

Kuchnia małopolska – inaczej galicyjska – choć kształtowała się głównie pod wpływem kuchni wiedeńskiej, nie stroni od tradycyjnej kuchni polskiej. Specjałami regionu są:

• kugel kartoflany
• zmiocarz (pasztet z  ziemniaków)
• ziemniaczany sernik, czyli galosz

Na lokalnych składnikach oparta jest także kuchnia podhalańska. Wśród dań z ziemniaków królują słynne moskole (placki pieczone na blasze), kwaśnica czy też grule bryzgane (ugotowany ziemniak uciskany specjalnym mieszadłem, ze skwarkami z boczku).

Także w kuchni kaszubskiej ważne miejsce zajmują ziemniaki, z których powstało wiele dań. Do typowych przedstawicieli tej kuchni należą:

• pyzy
• grucholec (baba ziemniaczana)
• kiszka kaszubska
• golce, czy też dziadówka (zupa z maślanki, z gotowanymi ziemniakami, okraszona boczkiem)

Kuchnia Warmii i Mazur z  kolei łączy w sobie smaki kuchni staropolskiej, niemieckiej i kresowej. Dominowały w niej potrawy z ziemniaków, ryb, grzybów i jagód. Przysmakiem regionu były ziemniaki kraszone olejem np. z kapustą kiszoną, kluski kartoflane, a także plińce z pomoćką (placki ziemniaczane z maczałką).

– Ponad 300 lat obecności ziemniaka w polskiej tradycji kulinarnej sprawiło, że mają one swój udział w  pysznych, lokalnych potrawach. Będąc w różnych regionach Polski warto zasmakować tradycyjnych specjałów i poznawać to warzywo na nowo, wprowadzając je ponownie do menu, ale w odmienionej, nowoczesnej wersji. W naszej kampanii chcemy zachęcić Polaków do odkrywania potencjału kulinarnego tych lokalnych produktów oraz pokazać je w kreatywnej odsłonie. Odwołamy się do tradycji spożywania ziemniaków w Polsce i ich walorów odżywczych oraz smakowych, prezentując niestandardowe podejście do  ich przygotowania, udowadniając, że nie muszą stanowić jedynie tradycyjnego dodatku do obiadu – zapewnia Agnieszka Falba-Gałkowska, dyrektor Biura Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych, organizatora kampanii „Ziemniaki czy kartofle? Wybierz, smakuj i jedz”.