Ratunek dla nagrobków

KWESTA. Gdyby nie miłośnicy historii, wielu zabytkowych nagrobków by już nie było.

Wczoraj po raz trzeci zorganizowało ono kwestę na rzecz ratowania zabytkowych pomników na cmentarzu parafialnym. W akcję zaangażowanych było prawie 120 osób, z których ponad 80 włączyło się w kwestę. Z puszką stał m.in. Marcin Kuflowski, przewodniczący Rady Miejskiej burmistrz Adam Najder, Włodzimierz Galaciński, szef klubu krwiodawców, Sławomir Sroka, prezes organizacji turystycznej, Artur Wrzoszczyk ze Skawińskiego Stowarzyszenia Partnerstwa Miast. Tradycyjnie byli też strażnicy miejscy.
Licznie kwestowała młodzież ze szkół ponadgimnazjalnych. Justyna Job i Kamila Dziedzic uczące się w Zespole Szkół Techniczno-Ekonomicznych, chętnie odpowiedziały na apel nauczycielki Elżbiety Łozińskiej. Uważają, że odwiedzający groby byli hojni i chętnie dawali pieniądze. Przed południem miały już pełną puszkę, w której dominowały papierowe nominały. One nie potrafiły jednak jeszcze tak zachęcać do wrzucania pieniędzy, jak robiła to Maria Borowiecka z TPS-u. Wstrząsała puszką i donośnym głosem mówiła, że zbierają na odnowę zabytkowych grobów. Ludzie nie dostrzegali plakatów o kweście, ale sporo o niej wiedziało, bo ogłaszali to księża podczas mszy, a także zapowiadał ją "Dziennik Polski". Przy Marii Borowieckiej z puszką stał Patrycjusz Kwartnik ze związku harcerskiego "Czerwony Mak", który uczył się od niej sztuki zachęcania ludzi do dawania pieniędzy. Pani Maria wspomina, jak stojąc pierwszy raz w zeszłym roku, też miała pewne opory, jednak pozbyła się ich praktykując. Oporów nie ma Wanda Pabian, również z TPS-u, chętnie uczestnicząca w kweście, bo podoba się jej idea, w której liczy się każda kropla dobrego serca.
Wśród ofiarodawców był Wacław Skokoń, członek TPS. Sam nie mógł kwestować, bo ma bliskich jeszcze na trzech krakowskich cmentarzach, ale wsparł kwestujących skawinian. - Zabytkowe groby mają niezwykłą wartość historyczną i niezwykle cenna jest zbiórka pieniędzy, aby nie dopuścić do ich całkowitego zniszczenia - mówi pan Wacław. Od początku datki do puszek wrzuca też Bogdan Czopek, który uważa, że 2, 5 czy 10 zł w ciągu roku nie jest dużym wydatkiem, a pomoże w ratowaniu zabytków. Pan Bogdan wrzucił pieniądze także na cmentarzu komunalnym, gdzie po raz drugi - również na rzecz renowacji zabytków na cmentarzu parafialnym - kwestowali strażacy z OSP Skawina II.
Jan Liskiewicz nie ukrywa zadowolenia z dotychczasowych kwest, dzięki którym, przy pomocy gminy, odnowiono m.in. obelisk cmentarny z 1857 r., grób ks. Jana Mordzińskiego, małżonków Szklarskich. - Odnawiamy te nagrobki, które nie mają opiekunów - zastrzega. Jednak TPS ma kłopot z odnową kolejnych, bo firmy nie chcą podejmować się ich czasochłonnych i mniej opłacalnych renowacji, a wolą wykonywać nowe nagrobki.
Taki sam cel przyświeca Stowarzyszeniu "Nasz Radziszów" w Radziszowie, kwestującemu wczoraj i w sobotę. Tradycję kwestowania wprowadziło sześć lat temu. W pierwszej kolejności odrestaurowano m.in. ponad stuletnią figurę z nagrobka ośmioletniej Adeli Kollorosówny. W tym roku - Anieli Janikowej. Odrestaurowano też nagrobek Andrzeja Pająka, któremu pomnik wykonał znany rzeźbiarz Wit Wisz.
Zbiórkę pieniędzy jeszcze dzisiaj prowadzić będzie Stowarzyszenie Opieki nad Zabytkami w Skale. Jak powiedział nam wiceprezes Piotr Trzcionka, w tym roku i z poprzednich kwest (są organizowane od sześciu lat) odwodniono grób Kacpra Melchiora Pawelskiego, zmarłego w 1900 r. a np. dwa lata temu - 123-letni grób ks. Macieja Kuhnego. W br. udało się - przy pomocy gminy - uporządkować dotychczas zaniedbany cmentarz żydowski.
Ewa Tyrpa
[email protected]