Powiat myślenicki. Przed nami jesień i... smog

WIDEO: Magnes. Kultura Gazura

Zamontowane już w niemal całym powiecie czujniki, jeszcze na początku tego tygodnia świeciły późnym wieczorem na zielono sygnalizując dobre powietrze, ale już w czwartek gdzieniegdzie (np. w Jaworniku i Sułkowicach) miały kolor żółto-pomarańczowy, co świadczyło o nie najlepszej jakości powietrza.

Czy jest szansa, że tej jesieni i zimy będzie nam się oddychało lżej? W ogromnej mierze zależy to od tego jak szybko znikać będą „kopciuchy”, czyli stare, nieefektywne piece.

Największa gmina - Myślenice otrzymała ze środków unijnych dofinansowanie, które wystarczyło na wymianę tzw. kopciuchów na piece ekologiczne w 270 gospodarstwach. Ich wymiana jest prowadzona od początku 2018 roku i zdecydowaną większość, bo 220, już zamontowano (i rozliczono). Beneficjenci programu najchętniej wymieniają swoje stare piece węglowe na gazowe.

Pozostałe gminy powiatu, nie licząc Raciechowic, też wystarały się o większe lub mniejsze środki i ich mieszkańcy mogą z dopłatą wymienić stary piec na nowy. Tam, gdzie nie ma rozbudowanej sieci gazowej (np. w gminie Wiśniowa), najpopularniejsze są piece na biomasę (pellet).

W gminie Dobczyce pozyskano środki na wymianę 160 pieców.

Z gmin miejskich Sułkowice wypadają na tym tle słabo, bo tu wymieniono z dopłatą tylko 65 pieców.

W gminach wiejskich było to od 60 - w gminie Wiśniowa do 127 - w gminie Siepraw. Praktycznie każda gmina powiatu myślenickiego dostała z jakiegoś programu (np. PONE) środki na dofinasowania do wymiany pieców w gospodarstwach indywidualnych. Jedynie Raciechowicom się nie udało.

Wymienionych pewnie zostałoby znacznie więcej kopciuchów, gdyby tylko funduszy było więcej. Tylko w samej gminie Myślenice około pół tysiąca osób jest na liście oczekujących, gdyby pojawiły się dodatkowe środki unijne. Gmina złożyła wniosek o nie, ale jest on na liście rezerwowej.

Gmina Dobczyce z kolei zgłosiła się w ubiegłym roku do programu PONE (Program Ograniczenia Niskiej Emisji). - Mimo iż wniosek został oceniony pozytywnie to ze względu na ilość środków przeznaczonych przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska na jego realizację, gminie Dobrzyce nie zostało przyznane dofinansowanie - odpowiada Grzegorz Murzyn, ekodoradca w tej gminie.

W tym temacie, jak widać w całym powiecie (z wyjątkiem jednej tylko gminy) od około 2-3 lat coś się dzieje, ale zaszłości są duże, o czym świadczy nałożenie przez Wojewódzki Inspektora Ochrony Środowiska na gminę Myślenice kary (30 tys. zł) za niedotrzymanie terminów realizacji zadań w latach 2013-15 (określonych w przyjętym w 2013 roku Programie Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego). Jak czytamy w decyzji WIOŚ, z mających zostać w tym czasie zostać wymienionych 549 pieców wymieniono...0,7 proc.

Gmina odwołała się od tej decyzji argumentując m.in., że decyzję wydano w oparciu o „częściowo błędnie ustalony stan faktyczny, gdyż gmina nie posiada sieci ciepłowniczych” a zarzuca się jej także zaniedbania w zakresie ich rozbudowy i modernizacji. Decyzję GIOŚ powinniśmy poznać w najbliższych dniach, jako, że odwołanie ma być rozpatrzone do końca września.

Wcześniej, bo w 2017 roku - po kontroli - podobną karę nałożono na gminę Dobczyce i po dwukrotnym odwołaniu zapłaciła ona 10 tys. zł.

Alternatywą dla tych, którzy chcieli, ale nie „załapali się” na dofinansowanie ze środków unijnych, albo nie byli nim zainteresowani, jest rządowy program „Czyste Powietrze”. Oferuje on dofinansowania na:

- wymianę starych pieców i kotłów na paliwa stałe oraz zakup i montaż nowych źródeł ciepła, spełniających wymagania programu

- docieplenie przegród budynku

- wymianę stolarki okiennej i drzwiowej

- instalację odnawialnych źródeł energii (kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej)

- montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła

Z powiatu myślenickiego wpłynęło już ponad 1000 wniosków

Zainteresowanie nim w powiecie myślenickim jest duże. Z danych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Krakowie wynika, że od mieszkańców powiatu myślenickiego wpłynęło do tej pory: 1016 wniosków o dofinasowanie do wymiany źródła ciepła i 86 wniosków o dofinansowanie termomodernizacji.

Dla porównania z innych powiatów takich wniosków wpłynęło: 458 (piece)/74 (termomodernizacja) - z proszowickie-go; 693/219 - z wielickiego i 764-195 z limanowskiego.

Gdzie uzyskać pomoc?

Osoby specjalnie delegowane do współpracy z beneficjentami programu Czyste Powietrze pracują w kilku gminach. Są to Myślenice (Wydział Mienia, pok. nr 23), Lubień i Pcim.

W Dobczycach i Raciechowicach są z kolei zatrudnieni ekodoradcy.