Podstępny zabójca

Jak uniknąć zatrucia czadem?

Zatrucie tlenkiem węgla (zwanego popularnie czadem) było w miniony weekend przyczyną śmierci małżeństwa 80-latków z Andrychowa. Wedle wstępnych ustaleń policji bezpośrednim powodem tragedii była niedrożność przewodów wentylacyjnych, odprowadzających spaliny z piecyka gazowego w łazience. Tlenek węgla, zamiast ulotnić się kominem, został wtłoczony do mieszkania.

Z powodu zatrucia CO każdego roku ginie kilkadziesiąt osób, a co najmniej dwa razy tyle trafia do szpitali z objawami silnego zatrucia, które pozostawia nieodwracalne zmiany.
Najczęstszym źródłem zatruć bywa niesprawna domowa instalacja gazowa, zbyt wcześnie zamykane lub nieszczelne piece domowe, z których tlenek węgla wydobywa się w formie czadu, i spaliny samochodowe.
Jerzy Nenko z Małopolskiej Korporacji Kominiarzy Polskich w Krakowie tłumaczy, że przyczyny wielu tragedii zazwyczaj bywają banalne.
- Prawie zawsze dałoby się ich uniknąć, gdybyśmy wporę -to znaczy przedrozpoczęciem sezonu grzewczego -sprawdzili przewody kominowe i____wentylacyjne - mówi. -Ale równie ważnajest dbałość owentylację wnaszych mieszkaniach. Nie wolno montować szczelnych okien bez nawietrzników, obniżać sufitów, spłaszczać rur wentylacyjnych -tylko dla celów estetycznych. Trzeba pamiętać, że1m sześc. gazu potrzebuje dospalania4m sześc. powietrza.20-kilowatowy piecyk łazienkowy wciągu godziny pobiera ponad80m sześc. powietrza. Jeżeli mieszkanie jest uszczelnione, to skąd to powietrze się weźmie? Wpewnym momencie nawet wentylacja odmawia posłuszeństwa izamiast wyprowadzać -wpycha domieszkania spaliny. Ajeśli nadodatek wczasie, gdy jeden domownik bierze kąpiel, drugi gotuje coś wkuchni przy____włączonym pochłaniaczu zapachów (ale także powietrza!), nieszczęście gotowe.
Już 0,5 proc. tlenku węgla w powietrzu, którym oddychamy, może spowodować utratę świadomości.
Często, szczególnie jesienią i zimą, zastanawiamy się, dlaczego budzimy się ociężali, z bólem głowy, rozbici. Niektórzy całą winę przypisują "syndromowi krótkiego dnia". Tymczasem co najmniej połowa z tych przypadków to wynik niedotlenienia, które sami sobie fundujemy. Zawartość tlenu w powietrzu powinna wynosić 21 proc. Przy uszczelnionych oknach i pracujących urządzeniach grzewczych ta norma z pewnością jest dużo niższa. Jerzy Nenko przestrzega, by wymieniając stolarkę okienną w domu na nowoczesną i szczelną, zwracać uwagę, czy zostały zamontowane nawietrzniki.
- Na____pewno nie wychłodzą mieszkania, tymczasem mogą uratować życie - tłumaczy kominiarz. - Co prawda okno znawietrznikiem kosztuje ookoło200zł więcej niż zwykłe, ale życie jest przecież bezcenne.
Dbałość o sprawność przewodów kominowych i wentylacyjnych należy do obowiązków właściciela, administratora domu, kamienicy, bloku mieszkalnego czy osiedla domków jednorodzinnych. Dlatego - jeśli dawno nie odwiedzał nas kominiarz - warto się o tę wizytę upomnieć. Niezależnie od tego, czy mamy w domu piec węglowy, kominek na węgiel drzewny czy kaloryfery (ale w łazience i kuchni piecyki gazowe) dla własnego bezpieczeństwa zaprośmy kominiarza. Gdy w grę wchodzi życie, warto nawet posprzątać sadzę po kominiarzu.
Prawo nakazuje właścicielom domów czyścić kominy dymowe raz na kwartał, dwa razy do roku kominy spalinowe, raz wentylacyjne i raz przeprowadzić kontrolę stanu technicznego.
Tlenek węgla powoduje niedotlenienie. Wiąże się z hemoglobiną 200 razy szybciej niż tlen. Najbardziej wrażliwe są mózg, serce i mięśnie. I one najbardziej cierpią.
Jak pomóc zatrutemu czadem? Przede wszystkim należy otworzyć okna i drzwi - żeby samemu nie doznać zatrucia. Potem trzeba wynieść ze skażonej strefy chorego i ułożyć go w bezpiecznej pozycji, czyli na boku. I jak najszybciej wezwać pogotowie. Elżbieta Borek