Podatek zapłacą klienci, nie właściciele banków

Wczoraj posłowie rozpoczęli debatę nad projektem ustawy o podatku, jakim zostaną obciążone banki i firmy ubezpieczeniowe. Te pierwsze mają płacić 0,0325 proc. miesięcznie od swoich aktywów (czyli 0,39 proc. rocznie), drugie jeszcze więcej, bo 0,05 proc. każdego miesiąca (a więc 0,6 proc. rocznie).

W sumie do budżetu państwa z tego tytułu ma wpłynąć od 6,5 do 7 mld zł. Nowego haraczu nie zapłacą podmioty, których aktywa nie przekraczają 4 mld zł. W praktyce oznacza to, że podatek bankowy nie obejmie SKOK-ów oraz banków spółdzielczych.

Polska jest jednym z niewielu krajów, w którym nie wprowadzono podatku bankowego po kryzysie finansowym, do którego doszło w 2008 roku. Tyle tylko, że większość państw zastosowała mechanizmy mające na celu ograniczenie transakcji międzybankowych. U nas głównym celem jest zapewnienie dodatkowych dochodów budżetowi państwa, by było z czego wypłacać 500 zł na dziecko. Stąd m.in. pomysł, aby banki i ubezpieczyciele płacili haracz co miesiąc, tak jak co miesiąc rodziny z dziećmi mają dostawać 500 zł.

Według Ryszarda Petru wpływy z podatku bankowego powinny stanowić zabezpieczenie dla systemu bankowego i nie wolno ich wydawać na rządowy priorytet, czyli 500 zł na każde dziecko. Jego zdaniem należałoby także objąć nimi aktywa od 2 mld zł, co oznaczałoby płacenie podatku także przez SKOK-i. Nietrudno się domyślić, że PiS celowo wprowadził wyższą granicę - senatorem jest Grzegorz Bierecki, twórca SKOK-ów. Wątpliwości co do wyłączenia niektórych instytucji spod nowej ustawy zgłaszali także posłowie z klubu Kukiz’15. Ale posłowie PiS tłumaczą, że np. w Austrii podatek płacony jest od aktywów w wysokości 1 mld euro, a więc od ok. 4 mld zł.

Opozycja twierdzi, że koszty podatku bankowego zostaną przerzucone na klientów instytucji finansowych. Tymczasem PiS temu zaprzecza. Ale już niektóre banki podnoszą marże od kredytów hipotecznych - zrobiły to Deutsche Bank, mBank i Eurobank, Raiffeisen Polbank i BPH. Posłowie Platformy sugerują, że skutkiem nowej ustawy będzie zniechęcenie do zaciągania pożyczek bankowych i ubezpieczania się. Eksperci zwracają zaś uwagę, że międzynarodowe korporacje sięgną po pieniądze za granicą, gdzie koszty pożyczania są niższe niż w Polsce. A to wszystko spowoduje, że wpływy nie będą tak duże, jak to planuje rząd PiS.

Banki i firmy ubezpieczeniowe zaczną płacić nowy podatek od lutego przyszłego roku. Ministerstwo Finansów ma już nawet gotowy wzór potrzebnej do tego deklaracji, bo banki będą same sobie naliczać nowy podatek.