Będzie zakaz palenia węglem w Zakopanem?

Maria Gawlak Curuś ogrzewa swój dom węglem. - Bo to jest najtańsze paliwo - mówi Fot. Łukasz Bobek

- Uważamy, że to skuteczne rozwiązanie, by w końcu poprawić jakość powietrza w województwie - mówi Wojciech Kozak, wicemarszałek Małopolski. Zakaz wejdzie w życie najwcześniej za kilka lat, po tym, jak podobny pilotażowy program wypali w Krakowie.

Problem z powietrzem w Małopolsce, w tym na Podhalu, pojawia się głównie zimą, gdy spada temperatura, a ludzie uruchamiają kotłownie węglowe. Wtedy do atmosfery uwalnia się zdecydowanie więcej pyłów. Przykładowo, w Zakopanem w styczniu tego roku norma przekroczona była przez 18 dni, w lutym przez 12 dni, a w marcu przez 11 dni.

Z raportu, opublikowanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska pod koniec zeszłego roku, wynikało, że na Podhalu w 2011 roku aż przez 101 dni w ciągu roku normy zanieczyszczenia powietrza były przekroczone.

Choć miejscowe samorządy starają się zachęcać ludzi do przechodzenia na ekologiczne źródła ogrzewania, niewiele to daje. W Nowym Targu, gdzie dofinansowanie może wynieść nawet 4 tys. zł do pieca, w tym roku do programu zgłosiło się zaledwie 15 osób. Głównym problemem są koszty - i to nie tylko te, które trzeba ponieść przy wymianie pieców (ceny mogą wahać się od 7 do 20 tys. zł). Chodzi również o wyższe rachunki za olej, gaz czy geotermię.

Dlatego władze województwa małopolskiego chcą przeszczepić na Podhalu to, co w fazie projektowej dopięte jest na ostatni guzik w Krakowie. To właśnie w grodzie Kraka tej jesieni ma rozpocząć się wprowadzanie w życie zakazu ogrzewania domów węglem.

- Zakaz ma dotyczyć wszystkich palenisk na węgiel, miał, czy koks - wyjaśnia Wojciech Kozak, wicemarszałek województwa. - Mieszkańcy Krakowa będą mieli pięć lat na wymianę pieców.

Mieszkańcy "dotknięci" nowym pomysłem będą mieli zapewnione 90 proc. dofinansowania wymiany pieców ze środków Narodowego i Wojewódz- kiego Funduszu Ochrony Środowiska, a także - ci najbiedniejsi - dopłaty do wyższych kosztów ogrzewania.

- Ten pomysł dopiero wprowadzamy, jednak gdy za rok się okaże, że jest skuteczny, że ludzie zmieniają ogrzewania, a powietrze staje się czystsze, wówczas z pewnością rozszerzymy program na inne miejscowości w województwie, w tym także na Zakopane - mówi Kozak.

Janusz Majcher, burmistrz Zakopanego, uważa, że warto zainteresować się tematem. - U nas wciąż około 30 procent miasta jest ogrzewane przez kotły węglowe. Myśleliśmy o tym wielokrotnie, by całkowicie wyeliminować takie piece, ale to wiąże się z dużymi rekompensatami dla ludzi. Nas na to nie stać. Jeżeli jednak to się uda zrobić w Krakowie, Zakopane będzie jednym z pierwszych miast, które pójdzie tą samą drogą - mówi Majcher.

Sami mieszkańcy Zakopanego sceptycznie podchodzą do pomysłu. - Ja ogrzewam węglem, bo jest tani. Wielu naszych ludzi nie będzie stać na zmianę pieców. A jak każą i nie pomogą, to co będzie?! - pyta Maria Gawlak Curuś, góralka z Zakopanego.

Łukasz Bobek