Zapomniany pomnik z krzyżem

Czy uda się w końcu uzupełnić „bezimienny” od sześciu lat pomnik? Fot. Jacek Sypień

OLKUSZ

Zieją w nim puste miejsca po trzech mosiężnych tablicach pamiątkowych skradzionych sześć lat temu przez złomiarzy. Pierwsza upamiętniała Edwarda Majcherka, robotnika Emalierni, który zginął podczas strajku w 1930 roku, na drugiej był cytat z Mickiewicza “Tylko pod tym krzyżem...”, a na trzeciej napis “9 X 1981 I rocznica założenia NSZZ “Solidarność” w OFNE.”. Krzyż i tablice poświecił 17 października 1981 roku biskup kielecki Stanisław Szymecki i były one przez wiele lat symbolem działalności olkuskiej „Solidarności”. Dlaczego teraz działacze olkuskiej „Solidarności” przez sześć lat nie byli w stanie zamontować kopii pamiątkowych tablic na miejsce tych skradzionych?

_- Mamy już wykonane kopie dwóch skradzionych tablic. Zostały zrobione z piaskowca, a nie z brązu, żeby nie stały się znowu łupem złomiarzy. Liczyliśmy, że zamontujemy tablice przed obchodami święta 3 maja. Niestety płyta kamienia, z której miała być wykuta trzecia, największa tablica pękła podczas obróbki i teraz szukamy kamienia o podobnym kolorze, jak dwie już wykonane tablice. _– mówi Leszek Rusek, przewodniczący „Solidarności” w Olkuszu. Wykonanie i montaż tablic będzie kosztowało około 4 tys. zł. Tablice miały być zamontowane w ubiegłym roku, ale wycofał się sponsor, który deklarował pokrycie kosztów ich wykonania.

Przez sześć lat nie udało się zamontować pamiątkowych tablic na pomniku pod Emaliernią. Ale w międzyczasie działacze Solidarności ufundowali kilka innych pamiątkowych tablic w Olkuszu. W ub. roku na ścianie kamienicy przy ul. Mickiewicza, gdzie w 1980 roku była siedziba Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ Solidarność, a w 1990 roku - Komitetu Obywatelskiego odsłonięto pamiątkową, wykonaną z brązu tablicę.
Przed kilkoma tygodniami na granitowym cokole u zbiegu ul. Augustiańskiej i Kościuszki ustawiono niewielką, kamienną tabliczkę z napisem „W hołdzie milionom ofiar komunizmu (pomnik w budowie)” i podpisem „Solidarność”. – Jak to jest. Mają pieniądze, żeby fundować tablicę ku czci pomnika w budowie, którą potem i tak trzeba będzie usunąć, a przez sześć lat nie byli w stanie zamontować tablic z miejsce tych skradzionych spod krzyża na Pakusce? – dziwi się mieszkaniec Olkusza, który zadzwonił do naszej redakcji.

Na cokole przyszłego pomnika umieszczono kamienną tablicę, którą potem i tak trzeba będzie usunąć.

Niestety kradzież tablic z pomnika na Pakusce, to nie jedyny przykład dewastacji pamięci. Przed pięcioma laty łupem „złomiarzy” padła pamiątkowa, mosiężna tablica spod olkuskiego kopca Kościuszki. Tablicę ufundowały w latach 90.tych władze Olkusza na zakończenie remontu kopca usypanego przez społeczeństwo Olkusza w 1861 roku dla uczczenia 44 rocznicy śmierci Naczelnika. Ponieważ kopiec został zrównany z ziemią po powstaniu styczniowym, w 1917 roku mieszkańcy Olkusza usypali go ponownie. Po kilku latach na zlecenie władz miasta zamontowano tam kamienną tablicę będącą repliką, tej skradzionej. Taka kamienna replika jest też od dziesięciu lat na obelisku upamiętniającym „Krwawą Środę”, jaki znajduje się obok olkuskiego Skweru. Zastąpiła wykonany z brązu oryginał, który został skradziony latem 2001 roku.

Niestety nie udało się ustalić sprawców żadnej z tych kradzieży. Nie odzyskano także samych tablic.

 (SYP)