Żywiec

Grzegorz Tabasz: LEŚNY DZIENNIK

Tylko teraz możecie zobaczyć je w lasach liściastych, za dwa, trzy tygodnie będzie po wszystkim i następna okazja dopiero za rok. Owe geofity, to duża grupa różnych roślin, które kwitną wczesną wiosną w lasach liściastych: zawilce, przebiśniegi, śnieżyce. I mój żywiec. Za to nigdy nie znajdziecie ich w świerczynach.

Powód jest bardzo prosty: światło. Nim drzewa liściaste wypuszczą liście, dno górskiej buczyny czy nadrzecznych lasków łęgowych tonie w słońcu. Oczywiście, jeśli akurat niebo jest bezchmurne. To właśnie przysłowiowe pięć minut dla geofitów. Muszą szybciutko wypuścić liście, rozwinąć kwiaty, zwabić przenoszące pyłek owady, wydać nasiona i zniknąć. Uff! Strasznie dużo pracy, a czasy tak mało! Nic dziwnego, że często stosują doping. Różne cebulki i kłącza pełne energetycznych składników, które pozwalają szybko zakończyć cykl życiowy. Oczywiście musiały być przygotowane w ubiegłym roku. Zwłoka kosztuje życie: gdy drzewa i krzewy rozłożą liście, na dnie lasu zrobi się ciemno i chłodno. Koniec fotosyntezy, koniec wizyt owadów. I z tych powodów w ciemnych, gęstych lasach iglastych nigdy nic nie kwitnie. Brak słońca wytrzymują tam tylko nieliczne paprocie i mchy. Wrócę do tytułowego żywca. Nazwa pochodzi chyba od żywotności roślinki składającej się zaledwie z kilku ząbkowanych liści i fioletowo–niebieskich kwiatuszków w kształcie dzwonka. Ze znanym napojem nie ma nic wspólnego. Podobnie jak z miastem o tej samej nazwie. Rośnie tylko pod bukami, na kwaśnej glebie i to wyjątkowo obficie. Jeszcze przez kilkanaście dni możecie podziwiać fioletowy dywan z żywca, dostępny w najbliższym lesie. Później znalezienie żywca będzie wymagało wycieczki w wyższe partie gór, gdzie wiosna przychodzi z opóźnieniem.