O zdrowiu, miodzie i innych pożytkach z ula

Masz ochotę na coś słodkiego? Zamiast batonika, wybierz miód! Fot. Ingimage

Pan Kazimierz wie, co mówi. Kiedy w bolące i napuchnięte kolano użądliła go pszczoła, wszystko przeszło jak ręką odjął. To dawne dzieje, ale od tego czasu wyleczył wielu członków rodziny i znajomych. - Ale trzeba wiedzieć, gdzie przyłożyć pszczołę - zastrzega mistrz i dodaje: - Znajomość anatomii jest niezbędna. I oczywiście, chory nie może być na jad uczulony.

Jedz synu miód...

Leczenie za pomocą miodu, jadu pszczelego i innych produktów z ula, czyli propolisu, pyłku i mleczka pszczelego znano i stosowano już tysiące lat temu. Papirus Ebersa, liczący ponad 3500 lat podaje, że Egipcjanie hodowali pszczoły w wielkich glinianych dzbanach. Miód uznawali nie tylko za smakołyk, ale stosowali go także do leczenia ran. W mitologii hinduskiej bóg Wisznu przedstawiany jest pod postacią błękitnej pszczoły; jedzenie miodu zaleca Koran, bowiem "jest nie tylko smacznym i zdrowym pokarmem, ale również lekiem na wiele chorób". Król Salomon radził: "Jedz synu miód, bo jest dobry i przedłuży dni twego żywota". Hipokrates uważał miód za eliksir życia.

Takie przykłady można mnożyć w nieskończoność, pszczoły i miód towarzyszą przecież człowiekowi od zarania dziejów. Przez tysiące lat stosowano apiterapię jako tradycyjną metodę leczenia. Wiedza naszych dalekich przodków wynikała z doświadczeń i przekazów. Dzisiaj lecznicze właściwości miodu i innych pszczelich pożytków potrafimy wytłumaczyć w sposób naukowy.

Co zawiera miód?

Cukry proste, kwasy organiczne, enzymy, białka, witaminy - A, B2, B6, C, PP, mikroelementy - fosfor, potas, żelazo, magnez i wapń oraz wodę.

Polska Norma wyróżnia trzy rodzaje miodów: nektarowe, spadziowe i nektarowo-spadziowe. Najbardziej popularne gatunki miodów nektarowych to: lipowy, akacjowy, wrzosowy, rzepakowy, gryczany i koniczynowy. Otrzymuje się je tam, gdzie większe obszary pasiek obsiane są roślinami danego gatunku. Miody wielokwiatowe pochodzą natomiast z nektaru zbieranego przez pszczoły z różnych roślin łąkowych, leśnych i górskich. W Polsce występują głównie miody ze spadzi świerkowej i jodłowej. Spadź z drzew liściastych stanowi przeważnie domieszkę w miodach nektarowych.

Na serce i kaszel

- Każdy gatunek miodu odznacza się innymi właściwościami - podkreśla Kazimierz Koterba. - Miód z mniszka lekarskiego polecany jest chorym na wątrobę. Miód rzepakowy pomaga na serce i układ krążenia, akacjowy - na kłopoty żołądkowe. Jeśli w czasie zimy będziemy jeść systematycznie miód wielokwiatowy, organizm łatwiej zniesie wiosenne alergie. Przy przeziębieniach nie ma nic lepszego niż miód lipowy. Miód gryczany działa odtruwająco i uodparniająco, spadziowy jest najbogatszy w składniki zalecane przy schorzeniach układu krążenia i kłopotach z sercem. Miód wrzosowy, który można kupić w nielicznych już pasiekach, pomaga zwłaszcza przy chorobach pęcherza moczowego, nerek i prostaty.
Miód najlepiej jest przyswajalny w formie napoju. Wieczorem łyżkę miodu rozpuszczamy w pół szklanki ciepłej wody, rano dodajemy wyciśnięty sok z połówki cytryny i wypijamy na czczo przed śniadaniem.

Propolis i pyłek

Propolis (kit pszczeli) bywa nazywany naturalnym pszczelim antybiotykiem, wykazuje bowiem silne działanie bakteriobójcze. Przyspiesza procesy gojenia i regeneracji tkanek, jest skuteczny również w przypadku oparzeń. Ponadto może być używany przy przeziębieniu, parodontozie i chorobach układu pokarmowego (tylko pod kontrolą lekarza). Skład propolisu zależy od warunków miejsca, w którym jest tworzony przez pszczoły oraz od sposobu, w jaki jest pozyskiwany. Dlatego nie należy kupować propolisu z nieznanego źródła - mogą znajdować się w nim zanieczyszczenia.

Idealną kompozycją wielu ważnych dla człowieka elementów jest pyłek kwiatowy. Nawet niewielka jego ilość pokrywa dzienne zapotrzebowanie organizmu na białko, pyłek zawiera ponadto wszystkie z 28 biopierwiastków, witaminy z grupy B, witaminy C, D, E, A, związki flawonoidowe oraz makro- i mikroelemety. Pyłek polecany jest szczególnie w stanach pozawałowych, w zaburzeniach krążenia i nadciśnieniu tętniczym. Regularne przyjmowanie preparatów z pyłkiem hamuje miażdżycę, poprawia krążenie i samopoczucie.

Mleczko dla królowej

Skarbnicą witamin, makro- i mikroelementów oraz innych ważnych substancji, takich jak m.in. białka, tłuszcze, węglowodany, hormony jest także mleczko pszczele.

- Mleczkiem matka pszczela karmiona jest przez całe życie, dlatego królowa jest większa od innych pszczół i żyje około pięciu lat, podczas gdy zwykła robotnica tylko miesiąc, z wyjątkiem pszczół, które zimują w ulu i żyją około 5-6 miesięcy - wyjaśnia pszczelarz.

U osób regularnie przyjmujących mleczko poprawia się stan ogólny, rośnie odporność, zwiększa się wydolność fizyczna i intelektualna. Poprawia się widzenie, pamięć oraz ogólny zasób sił życiowych. Istnieją doniesienia, że mleczko pszczele potrafi działać antydepresyjnie, ratując wiele osób od uzależnienia od chemicznych środków uspokajających.

Kiedy możemy być pewni, że kupujemy dobry, nie fałszowany miód, prawdziwy propolis, lecznicze preparaty z mleczkiem lub pyłkiem bez niepotrzebnych, czasem nawet szkodliwych dodatków? Na pewno wtedy, kiedy produkty pochodzą z pasieki pszczelarza-członka zrzeszenia pszczelarskiego - w naszym regionie jest to Zrzeszenie Pszczelarzy Krakowskich, należące do Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Krakowie.

- Zrzeszenie gwarantuje, że miód i inne produkty z ula są dobre - podkreśla Kazimierz Koterba. - Pszczelarz odpowiada za swoje wyroby, zawsze na etykiecie umieszczona jest między innymi nazwa pasieki, nazwisko producenta i numer weterynaryjny.

XIX Miodobranie

Takie prawdziwe pachnące miody oraz inne produkty będące dziełem pracowitych pszczół możemy posmakować i zakupić bezpośrednio od pszczelarzy jeszcze dziś i jutro. Na placu Wolnica trwa XIX Krakowskie Miodobranie, którego organizatorem jest Zrzeszenie Pszczelarzy Krakowskich. - Przyjdźcie posmakować - zaprasza Kazimierz Koterba.