Fish River Canyon

Fish River Canyon. Na horyzoncie widoczne krawędzie zewnętrznego kanionu. Fot. autorka

NAMIBIA. Został wyżłobiony przez rozpaczliwie szamotającego się węża Koutein Kooru, ściganego przez buszmeńskich łowców

Ogromu Fish River Canyon nie sposób sobie wyobrazić, mimo iż wymowa jego rozmiarów jest imponująca. Największy na półkuli południowej i jeden z największych kanionów na świecie ma długość 160 km, do 27 km szerokości i osiąga głębokość 550 m. Wije się w dolnym biegu rzeki Fish, najdłuższej w Namibii (650 km), między Seeheim i Ai-Ais przedzierającej się przez górskie pasmo.

Według legendy ludu San niezwykle kręty Fish River Canyon został wyżłobiony w pustynnym podłożu przez rozpaczliwie szamotającego się węża Koutein Kooru (kolosalnych rozmiarów Rogatego Węża), ściganego przez buszmeńskich łowców. Jednak geolodzy na ten temat mają swoje zdanie, i według nich Fish River Canyon tworzą dwa kaniony, powstałe jeden wewnątrz drugiego wskutek odmiennych procesów geologicznych.

Wszystko zaczęło się jakieś 500 mln lat temu, kiedy to aktywność tektoniczna wywołała spękania i zapadnięcie się skorupy ziemskiej na znacznym obszarze południowej Namibii. Rzeka Fish, która płynęła 300 m wyżej niż obecnie, z czasem wykorzystała powstałe w ten sposób obniżenie na dogodne koryto, a jej erozja boczna zapoczątkowała rozwój górnej części kanionu. Zatem starszy kanion, oglądany teraz jako zewnętrzny, powstał w wyniku aktywności tektonicznej, a jego boczne krawędzie oddalone od siebie o 27 km są ledwie widoczne na horyzoncie. Pełen dramatyzmu kanion wewnętrzny, dnem którego płynie rzeka Fish, utworzył się dużo później wskutek jej erozyjnego działania, wcinającego się w dno istniejącego już "starego kanionu".

Prastare łożysko nieokiełznanej rzeki utworzyło liczne obszerne zakola, pozostawiając w środkowej części kanionu wycięte odosobnione wzgórza. To, co oglądamy, jest następstwem postępującej erozji i działania lodowców, które nieustannie kruszyły i pogłębiały kanion przez kolejne miliony lat. Odsłonięte zróżnicowane warstwy skalne umożliwiają w stromych zboczach odczytanie całej jego geologicznej historii. Oko znawcy rozpozna w dnie kanionu mające więcej niż 1,5 miliarda lat gnejsy, w dolnych partiach krawędzi prastary metamorficzny piaskowiec, łupek i lawę, przecięte przez dolorytowe żyły i granitowe intruzje, a wyżej młodsze warstwy skał osadowych...

Niewiele jest miejsc, w których można zbliżyć się do urwiska, by zajrzeć w otchłań kanionu i ogarnąć wzrokiem choć poszczególne jego fragmenty. Ale w okolicach Hobas, w północnej części Parku Nardowego Fish River Canyon, dostępne są trzy najdogodniejsze punkty widokowe. Jednym z nich jest Hikers View, gdzie znajduje się jedyne miejsce umożliwiające zejście na dno kanionu i przebycie nim kilkudniowej pieszej trasy, przeznaczonej tylko dla doświadczonych wędrowców.

Krystyna Słomka

W kolejnym odcinku o wędrówce dnem kanionu