Komercjalizacja badań naukowych wymaga finansowej stabilizacji

Fot. ANNA WOJNAR UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI

Rozmowa z prof. PIOTREM TWORZEWSKIM, prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. rozwoju

- Nie wystarczy tylko namawiać naukowców i przedsiębiorców do transferu technologii. Konieczne jest tworzenie warunków ułatwiających ten transfer. Uczelnie i samorząd województwa tworzą takie warunki, ale bez zmiany otoczenia prawnego nie będzie znaczącej poprawy. Jeśli np. nic się nie zmieni w systemie podatkowym, to nadal ludzie będą się bali albo nie będą zainteresowani komercjalizacją badań naukowych.

- A co jeszcze jest warunkiem efektywnego wspierania badań i rozwoju? Czy to są tylko pieniądze?

- Na pewno pieniądze się przydadzą, zwłaszcza na etapie przygotowania i patentowania pomysłów, ale już można ich sporo znaleźć. Jestem w radach dwóch funduszy zalążkowych dających pieniądze na realizację nowych pomysłów, ale tych pomysłów jakoś nie przybywa.

- Z czego to wynika?

- To wszystko dopiero się zaczyna. Uniwersytet Jagielloński jest akurat przykładem tego, że coś można zrobić, bo powstają tu spółki celowe z kapitałem zewnętrznym, które mają zrealizować zgłoszone pomysły.

- Czy ten model wystarczy skopiować?

- Tak, ale komercjalizacja nie trwa rok czy dwa, na efekty trzeba poczekać trochę dłużej, by ludzie się do tej idei przekonali. Wiele projektów już uruchomiono, ale na razie nie przynoszą one zysków. To rodzaj koła zamachowego, które my staramy się w tej chwili rozruszać - a jak inni zobaczą, że to się opłaca, to wszyscy pójdą w tym kierunku.

- Jakie znaczenie ma wskazanie 10 technologii, które będą rozwijane w naszym regionie?

- Konieczna jest koncentracja sił i środków, bo ich wcale nie ma aż tak dużo. Nie powinniśmy wydawać pieniędzy na wszystkie pomysły, tylko na te najlepsze. Konieczna jest selekcja i Foresight - wskazanie 10 technologii było dobrym rozwiązaniem - pozwala na koncentrację sił i środków. Na drobne pomysły pieniądze są, ale z dużymi projektami związanymi z nowoczesnymi technologiami jest już problem, stąd wybór tych najważniejszych był potrzebny.

- Na ile dobra współpraca świata nauki i biznesu oraz administracji publicznej przekłada się na rozwój regionu?

- Przede wszystkim trzeba się spotykać. Teraz nie wszyscy mają na to czas i dobrze, że samorząd województwa inicjuje i organizuje konferencje, na których można rozmawiać, dyskutować i wymieniać doświadczenia. Mamy wyjątkowe możliwości organizowania współpracy ze względu na Węzeł Europejskiego Instytutu Technologicznego na AGH. Myślę, że takie uczelnie jak UJ i AGH powinny napędzać rozwój naszego regionu.

- A co administracja może zrobić w zakresie zmiany nieprzychylnego dla komercjalizacji otoczenia prawnego?

- Władze regionalne mogą zadbać o właściwy podział unijnych funduszy i właśnie w szczególności po to wykonywany był Foresight. Potrzebna jest przede wszystkim długotrwała stabilizacja finansowa. Ostatnio zwiedzałem miasteczko naukowe w okolicach Moskwy. Pytaliśmy, jak wygląda finansowanie i usłyszeliśmy, że tego typu projekty, po akceptacji, dostają finansowanie na 25 lat. Jeśli jest pewność co do długotrwałego finansowania, to można spokojnie inwestować w infrastrukturę naukową i oczekiwać, że przyniesie to efekty.
Rozmawiał GRZEGORZ SKOWRON

10 kluczowych technologii

Foresight wskazał 10 kluczowych dla rozwoju Małopolski technologii, sklasyfikowanych w 3 obszarach:

- bezpieczeństwo i komfort życia - budownictwo samowystarczalne energetycznie, czyste technologie energetyczne, inżynieria materiałowa i nanotechnologia dla zastosowań specjalnych;

- medycyna i zdrowie - inżynieria tkankowa, leki i technologie miejscowo niszczące nowotwory, monitoring i kontrola stanów chorobowych, usprawnienie procesu leczenia w oparciu o analizę danych;

- informacja wizualna - bezdotykowy interfejs komputerowy, systemy inteligentne, uniwersalny dostęp do informacji.

Eksperci o rozwoju Małopolski

Na łamach "Dziennika Polskiego" prezentujemy poglądy ekspertów i przedstawicieli samorządu województwa zaangażowanych w przygotowanie Strategii Rozwoju Małopolski na lata 2011-2020. Pytamy ich o to, jak wykorzystać potencjał regionu w najbliższej dekadzie, co może stanowić barierę w rozwoju Małopolski.