Jesteśmy duszami w różnych ciałach

Paweł Passini wziął na warsztat mit o Wandzie FOT. ANDRZEJ BANAŚ

ROZMOWA. Reżyser PAWEŁ PASSINI o spektaklu "Wanda", który obejrzymy premierowo w Starym Teatrze.

- Gdy zabieramy się za interpretację fragmentów mitologii, to zwykle kończy się to tym, czym kończyło się w Grecji, czyli próbą opowiedzenia mitów na nowo. Wszystko po to, aby przymierzyć do nich, do tego co wieczne - współczesność. Dla mnie to niezwykle intrygujące, że dwa przedchrześcijańskie polskie mity założycielskie, to historia o królu pożartym przez myszy i opowieść o pięknej królewnie, która zabija swego ojca - smoka, a następnie rzuca się do wody, by nie zostać żoną Niemca. Chcemy tym przedstawieniem w sposób nieco prowokacyjny, zaczepny, stawiać pytania: czy my potrafimy karmić się tym mitem, czy może to mit karmi się nami, współczesnymi.

- Jaka będzie odpowiedź?

- Siła tych opowieści, przechowywana w pamięci pokoleń polega na tym, że można je tak opowiadać, aby stawać się mocniejszymi. Byśmy, jak chciał tego Gombrowicz, zobaczyli w polskiej irracjonalności siłę, a nie słabość. Siłę tego, co jest intuicyjne, podświadome, wreszcie kobiece, a czego tak dużo jest w nas, Polakach.

- To oznacza, że Wanda będzie miała twarz feministki?

- Tak - jedną z wielu twarzy. Autorki tekstu prowadzą fundację Mama, nakłaniającą młode matki do otwartości, aktywnego i świadomego macierzyństwa, do inspirowania innych swoją postawą. Ten tekst, siłą rzeczy, uświadamia nam, że kobiecość w naszej tradycji była jednak słabsza i mniej przekonująca niż męskość.

- Wzmocni Pan kobiety tym spektaklem?

- Myślę, że tak, ale tak naprawdę uważam, że dusza nie ma płci. I to jest najważniejsze. Jesteśmy duszami w różnych ciałach, wrzuceni tak, jak aktorzy w teatralne role. Powinniśmy słuchać tego, co w nas i kobiece, i męskie.

- Ale też powinniśmy sięgać do tradycji, co więcej, czasem ją rewidować, jak zapewne Pan zrobi to z "Wandą" przygotowywaną w ramach Festiwalu re_wizje w Starym Teatrze?

- Tradycja jest jednym z narzędzi, które służy do życia. Jeśli do tradycji się nie sięga, to ona zanika - jak nieużywany organ. W spektaklach próbuję przywoływać polskie, europejskie czy bliskowschodnie opowieści. Sprawdzam - gdzie byliśmy, dokąd idziemy, co zabraliśmy ze sobą w podróż?

- Teraz będzie Pan "sprawdzał" w szerokim gronie, zarówno aktorskim, jak i kolegów reżyserów?

- Z częścią obsady aktorskiej spotkałem się już przy "Nie-Boskiej" w ramach re_wizji romantycznych, z innymi pracuję po raz pierwszy. Wśród realizatorów są moi stali współpracownicy, tworzący zespół NeTTheatre - Teatru w Sieci Powiązań. Co więcej w "Starym" przez trzy weekendowe dni odbędą się trzy premiery reżyserów, którzy się lubią i szanują artystycznie. Jako trzeci w tej kolejce, obok Moniki Strzępki i Marcina Libera, zapraszam na całość.

- Właśnie, zagracie trzy spektakle w czasie trzech dni!

- To szalony pomysł, a jednocześnie bardzo ekscytujący, bo widz będzie mógł porównywać sposób stawiania przez nas pytań i poszukiwania odpowiedzi. A będą to właśnie pytania o mit.
Rozmawiała JOLANTA CIOSEK

TRZY DNI PREMIER

Stary Teatr atakuje

To ewenement w historii polskiego teatru. W ciągu trzech dni odbędą się trzy nowe spektakle na scenie Starego Teatru. Wczoraj oglądaliśmy premierę "Być jak Steve Jobs" Marcina Libera (spektakl zostanie pokazany także 22 czerwca), w sobotę - "Bitwę Warszawską 1920" Moniki Strzępki (drugi pokaz 23 czerwca), a w niedzielę - "Wandę" Pawła Passiniego (przedstawienie również 25 czerwca).