O sile Miasta Literatury UNESCO decydują czytelnicy [ZDJĘCIA]

Od trzech lat Kraków szczyci się tytułem Miasta Literatury UNESCO. Do tego, że drzemie tu literacki potencjał nikogo nie trzeba przekonywać. Tu mieszkali przecież nagrodzeni Noblem w dziedzinie literatury Czesław Miłosz i Wisława Szymborsku. Miasto było bliskie również Sławomirowi Mrożkowi, jak i najbardziej znanemu na świecie futurologowi - Stanisławowi Lemowi. Tu wreszcie odbywają się uznane w Polsce literackie wydarzenia: w tym Festiwal Miłosza i Festiwal Conrada. Przyznajemy też też nagrody w dziedzinie literatury, w tym międzynarodowy laur w dziedzinie poezji im. Wisławy Szymborskiej. Znane nazwiska pisarzy i literackie festiwale to jednak nie wszystko. Pytamy więc dziś, jak w ciągu trzech ostatnich lat wykorzystaliśmy w praktyce tytuł przyznany nam przez UNESCO, który ułatwia m.in. dostęp do środków unijnych przeznaczanych na promocję czytelnictwa w mieście?

- Tytuł stał się dla Krakowa bezprecedensowym impulsem dla rozwoju oferty literackiej - zapewnia Robert Piaskowski z Krakowskiego Biura Festiwalowego, koordynator projektu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Za jego stwierdzeniem stoją liczby: w 2015 roku Krakowskie Biuro Festiwalowe organizowało lub wspierało finansowo, produkcyjnie lub promocyjnie prawie 300 wydarzeń o tematyce literackiej, co oznacza ponad 4-krotny wzrost w stosunku do 2012 roku. Uczestniczyło w nich łącznie 42 tys. osób.

- Koncepcja Krakowa jako Miasta Literatury jest obecnie jedną z najpowszechniej kojarzonych marek Krakowa. W tegorocznym raporcie firmy Agrotec 56 procent respondentów z Krakowa i co trzeci badany z innych miast wiedział o tytule Miasta Literatury UNESCO - mówi Piaskowski, zwracając uwagę, że za tym wynikiem stoją realne działania.

Zobacz również: Kraków świętuje nadanie tytułu Miasta Literatury Unesco [ZDJĘCIA]

Wystarczy wymienić pierwszą w Polsce miejską strategię rozwoju czytelnictwa i wsparcia dla lokalnego rynku książki przyjętą uchwałą Rady Miasta, pionierski program wspierania działalności kulturalnej w księgarniach i system preferencyjnych czynszów dla księgarni, program wspierania literackich debiutów (w tym kursy kreatywnego pisania prowadzone przez czołowych polskich pisarzy i redaktorów) oraz przyznawana na koniec rozpoczętego dzisiaj festiwalu Nagroda Conrada dla debiutu roku. - Wreszcie cykliczne projekty ze stałą, różnorodną wiekowo publicznością - literackie spacery, wymiany książek, kiermasze bukinistyczne - wymienia Piaskowski.

Dla Olgi Brzezińskiej, prezes zarządu Fundacji Miasto Literatury, tytuł ten oznacza w praktyce zobowiązanie.

- Miasto podejmuje ważne kroki na rzecz wzmocnienia środowiska ludzi zarażonych dobrym wirusem czytania i pisania - tak autorów, jak i bibliotek, księgarni i wydawców. Warto podkreślić, że w tym otoczeniu funkcjonują kreatywnie myślące i podejmujące cenne inicjatywy organizacje pozarządowe - ocenia Brzezińska. Bez takiego oddolnego zaangażowania, jej zdaniem, tytuł Miasta Literatury nie rezonowałby tak szeroko. A zobowiązanie, o którym wspomina wcześniej, należy postrzegać jako proces.

- Cały czas jesteśmy w drodze, obserwując jak zmieniają się odbiorcy, jak literatura reaguje i komentuje rzeczywistość i starając się odpowiedzieć na te potrzeby. Tak chciałabym, żeby wszyscy rozumieli tytuł Miasta Literatury UNESCO - nie tylko jako prestiż, ale obowiązek, nawet jeśli wyraża się on choćby w czytaniu książki na ławce w parku - stwierdza Brzezińska.

O tym, że tytuł jest dla miasta ważny świadczy fakt, że trzecią rocznicę jego przyznania połączono z jubileuszem wręczenia Nobla Wisławie Szymborskiej. Z tej okazji w ogrodzie wydawnictwa Znak przy Dworku Łowczego posadzono wczoraj akację Wisławy Szymborskiej. Miejsce obok niej znalazł też buk Kornela Filipowicza.

Rola ogrodników przypadła znanym poetom i przyjaciołom noblistki i pisarza: Ewa Lipska, Ryszard Krynicki, Bronisław Maj i Adam Zagajewski oraz laureaci Nagrody im. Wisławy Szymborskiej Roman Honet i Jakub Kornhauser.