„Za sztukę uchwycenia niepojętych ludzkich losów i odkrywanie świata czasu okupacji na kartach powieści” Szwedzka Akademia przyznała Patrickowi Modiano literackiego Nobla. Francuskiego pisarza fascynują tematy pamięci, zapomnienia, tożsamości i winy.
Źródłem inspiracji jest dla niego Paryż, który czyni bohaterem swych powieści. Dzieła Modiano przełożono na 36 języków na całym świecie. W języku polskim ukazały się: „Przejechał cyrk”, „Zagubiona dzielnica”, „Nawroty nocy” i „Ulica Ciemnych Sklepików”, za którą otrzymał najważniejsze we Francji literackie wyróżnienie – Nagrodę Goncourtów, nazywaną często „francuskim Noblem”.
– Od ogłoszenia werdyktu już odnotowaliśmy zainteresowanie tłumaczeniami Modiano. Większą popularnością autor cieszy się w sekcji książek obcojęzycznych. Najchętniej czytana jest właśnie nagrodzona we Francji „Ulica Ciemnych Sklepików” – mówi Agnieszka Będkowska, rzeczniczka Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie.
Regina Gręda, tłumaczka prozy Modiano, zwraca uwagę, że jego utwory charakteryzuje swoisty klimat. – Nieustannie na kartach jego książek powraca echo poszukiwania tożsamości i problem dostosowania się jednostki do otoczenia, życia, innych ludzi i świata. Fascynuje go też złożony problem pamięci, zwłaszcza pamięci o okupacji niemieckiej – mówiła Polskiej Agencji Prasowej.
Werdykt Szwedzkiej Akademii zaskoczył jednak środowisko krytyków, znawców francuskiej literatury, także tych we Francji.
– Panowała opinia, że Modiano miał swój czas i ten czas już minął. Jednak jego pisarska tradycja okazuje się nadal żywa. To literatura pamięci wywodząca się z proustowskiej linii. Narrator wypełnia „dziury pamięci”. Nie ucieka od wątków okupacyjnych, żydowskich, antysemickich w kontekście francuskim – tłumaczy profesor Wacław Rapak z Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Patrick Modiano urodził się 30 lipca 1945 roku w Boulogne-Billancourt we Francji. Zadebiutował w wieku 23 lat powieścią „La Place de l’Étoile”. W 1972 otrzymał nagrodę Akademii Francuskiej za powieść „Les Boulevards de ceinture”.
Nazwisko Modiano przywodzi dziś na myśl tylko jedno określenie jego twórczości: „mistrz nastrojowej prozy”. Tworzy ją, poruszając w swoich powieściach m.in. wątki autobiograficzne. Zwraca się na przykład w stronę przeszłości ojca, który jako włoski Żyd musiał ukrywać się w czasie II wojny światowej.
Modiano sprawdził się jednak nie tylko jako wybitny autor prozy, ale i filmowych scenariuszy. Gdyby nie on, nigdy nie powstałoby „Lacombe Lucien” z 1974 roku. Historia, w reżyserii jednego z najwybitniejszych twórców światowego kina Louisa Malle’a, opowiada o małoletnim francuskim kolaborancie. Później przyszła kolej na scenariusz „Bon voyage” w reżyserii Jeana-Paula Rappeneau, o Francji podbijanej w 1940 roku przez Niemców.
Patrick Modiano, podobnie jak zeszłoroczna laureatka z Kanady – Alice Munro – nie odebrał telefonu od przedstawiciela Szwedzkiej Akademii, który w ten sposób miał go poinformować o nagrodzie. Prawdopodobnie dowiedział się o niej z mediów.
Modiano jest jedenastym Francuzem, któremu udało się zdobyć noblowski laur w dziedzinie literatury. Oprócz prestiżowego wyróżnienia na konto pisarza wpłynie też 8 mln koron szwedzkich, czyli 1,1 mln dolarów.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
