Marszałek wygrał z wojewodą

To najprawdopodobniej początek lawiny samorządowych pozwów wobec Skarbu Państwa za zbyt małe dotacje na wykonywanie zadań, które państwo zleca gminom, powiatom i województwom. Rozstrzygnięcie sporu marszałka Małopolski z wojewodą, korzystne dla samorządu, może zachęcić innych do składania sądowych wniosków przeciwko rządowi.

Czekanie na pieniądze

Na mocy ostatecznego wyroku wojewoda musi zapłacić marszałkowi 1,93 mln zł (wraz z odsetkami liczonymi od stycznia 2014 r.) za zadania, które państwo zleciło samorządowi regionalnemu w 2013 r. - Wyliczyliśmy, że do załatwienia spraw, które leżą w gestii administracji rządowej, musieliśmy dołożyć tylko w 2013 r. blisko 2 miliony złotych. Ponieważ nie mogliśmy się doprosić, by nam zapłacono, zdecydowaliśmy się na dochodzenie roszczeń na drodze sądowej - tłumaczy Jacek Krupa, marszałek województwa małopolskiego.

Już w październiku ub.r. w Sądzie Okręgowym w Krakowie zapadł pierwszy wyrok korzystny dla marszałka. To orzeczenie właśnie potwierdził Sąd Apelacyjny odrzucając odwołanie przedstawicieli administracji rządowej. Na mocy ostatecznego wyroku marszałek ma dostać nie tylko 1,93 mln zł i ponad 100 tys. odsetek, ale też kolejne 100 tys. zł jako zwrot kosztów procesowych. Urząd Wojewódzki, który wcześniej nie przyjmował argumentów marszałka, teraz musi uregulować te należności. Odwlekanie wypłaty będzie oznaczać odsetki za zwłokę. - Zapłacimy pieniądze po ich uzyskaniu z Ministerstwa Finansów, Zrobimy to, bo wyrok jest wykonalny z dniem jego wydania - przyznaje rzecznik wojewody Jan Brodowski.

- Nie wyobrażam sobie, byśmy nie dostali pieniędzy. Ciekawe byłoby postępowanie komornicze wobec wojewody - uśmiecha się Jacek Krupa. Podkreśla, że nie zamierza ustąpić w tym sporze. Przypomina, że pozew został złożony, gdy wojewodą był jeszcze Jerzy Miller, nominowany za rządów PO, a marszałkiem Marek Sowa z PO, więc sprawa nie ma charakteru politycznego. - Ale skoro teraz mamy wojewodę Józefa Pilcha z PiS, to tym bardziej będziemy dopominać się o swoje - zaznacza marszałek z PO.

Niewykluczone, że Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa w Warszawie, która reprezentowała administrację rządową w tym procesie, złoży jeszcze wniosek o kasację wyroku. Ale marszałek się tym nie przejmuje. - Właśnie wyliczamy, ile pieniędzy nie dostaliśmy od państwa w latach 2014 i 2015. To zapewne trochę potrwa, ale jak tylko będziemy znali te kwoty, do sądu trafi wniosek o ich zapłacenie - mówi Krupa.

Nie tylko marszałek

Na wygraną marszałka z wojewodą z nadzieją patrzą inne samorządy. Choćby miasto Kraków, który procesuje się z rządem o 5 mln zł. Monika Chylaszek, rzeczniczka prezydenta miasta, przypomina, że w polskim prawie nie stosuje się precedensów, a więc nie ma pewności, że po wyroku korzystnym dla Małopolski sąd wyda taki sam dla Krakowa. Ale nie ukrywa, że prawdopodobieństwo wygranej miasta rośnie po rozstrzygnięciu sporu marszałek - wojewoda. - My dopominamy się o pieniądze na zadania, na które dostaliśmy ich trochę z budżetu państwa, ale za mało. Z tego co wiem, marszałek nie dostał ani złotówki - zaznacza rzeczniczka prezydenta.

Na wygraną Krakowa stawia dr Jarosław Flis, politolog z UJ. - Jeśli nawet do tej pory sądy miały wątpliwości co do tego, czy orzekać na rzecz jednej, czy drugiej administracji, to w obecnej sytuacji staną po stronie samorządów - twierdzi dr Flis. Dlaczego? Bo na przebieg spraw sądowych przełoży się m.in. to, że sądy - przeciwko rządowi - stanęły murem za Trybunałem Konstytucyjnym w sporze o jego rolę i publikację wyroków. - Niech więc rządzący nie spodziewają się, że sędziowie będą orzekać po ich myśli. Wszystkie wątpliwości zostaną rozstrzygnięte na korzyść gmin i powiatów - uzasadnia politolog.

Według niego samorządy zaczną teraz składać pozwy podobnie jak marszałek Małopolski. A rząd będzie musiał znaleźć pieniądze na zapłacenie zasądzonych kwot. - Przecież nie może nagle zakwestionować wszystkich orzeczeń. Nie da się zignorować wszystkich sądów - mówi Jarosław Flis.

***

Samorządy dopłacają

Kilkaset milionów złotych. Gminy pokrywają średnio połowę kosztów zadań zleconych przez administrację rządową. W skali kraju to nawet kilkaset milionów złotych rocznie. O zwiększenie dotacji wielokrotnie apelował m.in. Związek Miast Polskich. Ostatnio samorządy dostały od rządu kolejne zadania, związane z wypłatami z programu 500+. Przeznaczono na nie w tym roku 17 mld zł, na obsługę zarezerwowano 2 proc. tej kwoty. Ale np. marszałkowie, którzy mają sprawdzać, czy osoby pracujące za granicą nie pobierają tam innych świadczeń, nie dostali ani złotówki. Ze wstępnych wyliczeń wynika, że w Małopolsce chodzi o ok. 1,4 mln zł.
(GEG)

">