"The Square". Zbudowany przez nas świat zaczyna się walić

Co łączy przystojnego kuratora muzeum w Sztokholmie, zafascynowaną nim amerykańską dziennikarkę, małego chłopca, którego niesłusznie osądzono o kradzież oraz udającego małpę artystę? „The Square” to czarna komedia nagrodzona Złotą Palmą festiwalu w Cannes.

Film Rubena Östlunda („Turysta”), z Elisabeth Moss (seriale „Opowieść podręcznej” i „Tajemnice Laketop”), Dominikiem Westem („Dumni i wściekli”) i Claesem Bangiem w rolach głównych, wywołał zachwyty i dziki śmiech podczas pokazu w Cannes. Śmiali się widzowie i śmiało się jury, w którym o nagrodach decydowali Pedro Almodóvar, Maren Ade, Paolo Sorrentino i Park Chan-wook.

Östlund serią komicznych sytuacji sportretował współczesny świat, doprowadzając do czołowego zderzenia politycznej poprawności z tym, co w każdym z nas dzikie i zwierzęce. Oferując nieoczekiwany bonus w postaci jednej z najśmieszniejszych erotycznych scen roku - a może nawet wszech czasów - szwedzki reżyser stworzył jeden z najzabawniejszych filmów pokazanych i wyróżnionych główną nagrodą najważniejszego festiwalu filmowego na całym świecie.

Christian (Claes Bang) ma wszystko pod kontrolą. Jest atrakcyjnym mężczyzną o wielkim uroku osobistym. Niedawno się rozwiódł i lubi wdawać się w niezobowiązujące romanse, a młoda amerykańska dziennikarka (Elisabeth Moss) może okazać się jego nowym trofeum.

Na co dzień Christian jest dyrektorem prestiżowego muzeum sztuki nowoczesnej, co daje mu władzę i idealną pozycję społeczną. Do tego przykładnie opiekuje się córkami, jeździ kosztującą fortunę Teslą i wspomaga potrzebujących - zwłaszcza, jeśli nie wymaga to od niego zbyt dużego wysiłku. Jednak podczas przygotowań do premiery instalacji „The Square”, z którą wiąże ogromne nadzieje, utrzymanie starannie pielęgnowanego wizerunek okaże się być dla niego nie lada wyzwaniem.

W 2008 roku powstało w Szwecji pierwsze zamknięte osiedle, na które wstęp mięli tylko upoważnieni właściciele lokali, ekstremalny przykład tego, jak uprzywilejowane społecznie grupy zamykają się na świat wokół siebie. To także jeden z wielu dowodów na to, że podczas, gdy dług publiczny rośnie, świadczenia socjalne maleją, a przepaść pomiędzy bogatymi i biednymi od trzech dekad nieustannie się powiększa, europejskie społeczeństwa stają się coraz bardziej zindywidualizowane. Nawet w Szwecji, kiedyś najbardziej egalitarnym

społeczeństwie na świecie, rośnie bezrobocie, a strach przed obniżeniem statusu społecznego sprawia, że ludzie nie ufają sobie, nie ufają społeczeństwu. Dominuje uczucie politycznej bezsilności, które podważa naszą wiarę w państwo i każe nam zamykać się w sobie. Ale czy chcemy, żeby nasze społeczeństwa dalej podążały w tym kierunku?

- Kiedy mój ojciec był młody, w latach 50-tych, zachodnie społeczeństwa musiały mieć poczucie zbiorowej odpowiedzialności. Opowiadał mi, że jego rodzice pozwalali mu bawić się samemu na przedmieściach Sztokholmu. Na wypadek, gdyby się zgubił, zawieszali mu na szyi karteczkę z adresem. To pokazuje, że w tamtych czasach inni dorośli uznawani byli za godnych zaufania członków społeczeństwa, którzy pomogą dziecku, gdy to znajdzie się w tarapatach - mówi reżyser „The Square”. Tłumaczy on również, że dzisiaj społeczny klimat na zachodzie zdaje się nie umacniać ani grupowej spójności, ani zaufania do społeczeństwa.

- Postrzegamy innych dorosłych jako zagrożenie dla naszych dzieci. Mając to na uwadze, wspólnie z Kallem Bomanem stworzyliśmy ideę The Square, artystycznego projektu, traktującego o zaufaniu w społeczeństwie i badającego potrzebę rewaluacji naszych obecnych społecznych wartości - mówi Ostlund w jednym z wywiadów.

„The Square”
Reż. Ruben Östlund , Szwecja
{Agrafka, ARS, Cinema City Bonarka/Galeria Kazimierz, Kika, Mikro, Multikino, Kino Pod Baranami, Kino Pod Baranami - MOS}

WIDEO: Co Ty wiesz o Krakowie - odcinek 20

Autor: Gazeta Krakowska, Dziennik Polski, Nasze Miasto