Mord dokonany w Łyszkowicach był pokłosiem akcji miejscowych partyzantów z AK, którzy kilka dni wcześniej zatrzymali pociąg i zniszczyli znajdujący się w nim transport alkoholu. Wódka miała być zapłatą dla rolników za oddane zboże. W odwiecie 28 stycznia Niemcy, dowodzeni przez Wilhelma Baumgartnera, wyciągnęli z domów kilkudziesięciu mężczyzn z Łyszkowic i sąsiednich miejscowości. Początkowo planowali zamordować 40 osób. Ostatecznie zginęło 28 mężczyzn. W większości zamordowanych strzałami oddanymi z bliska w głowę. Po wojnie na miejscu zbrodni stanął obelisk, pod którym roku odbywają się obchody rocznicowe, upamiętniające pomordowanych.
- Metoda stosowaną przez niemieckich okupantów był terror. Jego celem było zastraszenie ludności. Żeby ludzie wiedzieli, że za każdą działalność podziemia mogą na nich spaść represje. Ludzie mieli być zastraszeni i podzieleni. Taki był też cel akcji przeprowadzonej w Łyszkowicach – mówi dyrektor krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej Michał Wenklar.
Dyrektor Wenklar dodaje przy tym, że między 1942 a 1944 rokiem Niemcy spacyfikowali blisko 1000 wsi, a w tych akcjach zginęło blisko 17 tysięcy ludzi.
- Naszym obowiązkiem jest pamiętać o tych zbrodniach i o ich sprawcach – dodał.
W niedzielnej uroczystości wzięły udział liczne poczty sztandarowe, delegacje ochotniczych straży pożarnych, szkół, lokalnych instytucji, stowarzyszenia Bojowe Schrony Proszowice, mieszkańcy. Po mszy odprawionej w kościele parafialnym w Koniuszy wszyscy przeszli pod obelisk w Łyszkowicach, gdzie złożono wiązanki kwiatów.
- Tu zginęli bardzo młodzi ludzie. W niektórych przypadkach można powiedzieć, że nawet dzieci. I tak jak wtedy Niemcy prowadząc wojnę mówili, że Bóg jest z nimi, tak dzisiaj również państwa wywołujące wojny twierdzą to samo. Dlatego chcę wszystkim życzyć, byśmy jak najdłużej żyli w pokoju – mówił wójt Koniuszy Wiesław Rudek, zwracając się przede wszystkim do przybyłej młodzieży.
Dowódca akcji pacyfikacyjnej przeprowadzonej w Łyszkowicach Wilhelm Baumgartner został zlikwidowany w grudniu 1944 podczas zasadzki przygotowanej przez żołnierzy Armii Krajowej w Kątach.
Dlaczego pory roku wpływają na nasz nastrój?
- Są bezcenne i piękne. Małopolska ma ich najwięcej w Polsce! Zobacz!
- Ranking łowisk w Małopolsce. Gdzie na ryby? Wędkowanie w Krakowie i okolicach
- Dwór w Modlnicy w pięknej scenerii. Otworzył bramy dla turystów i mieszkańców
- Zamek Tenczyn z niezwyczajnymi widokami. Bramy znów otwarte dla turystów!
- Nowy sezon na zamku w Dobczycach rozpoczęty. Te atrakcje przyciągają turystów!
- Proszowice 15 lat temu. Zobacz jak zmieniło się miasto. Część II galerii
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?