Kto płaci za strajk?

Sąd Najwyższy orzekł...

Pracownik, który otrzymuje pensję z góry, musi się liczyć z obowiązkiem jej zwrotu jeśli nie wykona pracy

Pani Aniela C. jest nauczycielką i w 1993 roku była zatrudniona przez Centrum Kształcenia Ustawicznego we Wrocławiu na podstawie umowy o pracę. W maju 1993 r. wzięła udział w zbiorowym sporze: od 5 do 21 maja nie wykonywała ona swojej pracy, bo podobnie jak inni - strajkowała. Ponieważ miesięczne wynagrodzenie nauczyciela jest wypłacane z góry, pani Aniela pobrała pieniądze przed strajkiem i... wydała na życie.
 Sprawa oczywiście znalazła się w Sądzie Rejonowym - Sądu Pracy we Wrocławiu i ten oddalił powództwo pracodawcy. Uznał, że pozwana nie mogła przewidzieć z góry udziału w strajku, a z czegoś przecież musiała żyć, nie może więc być mowy o nieuzasadnionym wzbogaceniu, na co powoływało się Centrum.
 Pracodawca naturalnie nie zgadzał się z taką interpretacją i wniósł odwołanie do Sądu Wojewódzkiego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Ten miał jednak pewne wątpliwości, które przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia.
 Generalnie wynagrodzenie przysługuje zgodnie z kodeksem pracy za pracę wykonaną: art. 80 k.p. - Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią.Karta Nauczyciela, której podlegała pani Aniela nie naruszała tej zasady.
 Pracownikowi wypłaca się wynagrodzenie, ale prawo do niego powstaje po wykonaniu pracy - stwierdził SN. W takim przypadku prawo pracownika do wynagrodzenia ocenia się na koniec miesiąca (lub innego okresu rozliczeniowego) odliczając z niego kwoty wypłacone mu z góry, za okres kiedy nie nabył prawa do wynagrodzenia - np. za strajk. Zatem pracownik, który otrzymuje wynagrodzenie z góry, musi się liczyć z obowiązkiem zwrotu wynagrodzenia w każdej sytuacji niewykonywania pracy, chyba, że za określony czas z mocy przepisu szczególnego zachowuje do niego prawo - zdecydował Sąd Najwyższy (OSN nr 16, I PZP 49/94).

EWA SIERPIŃSKA