Jeden z trzynastu

Tylko 13 zlokalizowanych w Polsce egzemplarzy, w tym zaledwie 7 kompletnych. Wedle wszelkich dostępnych danych tylko raz jeden z nich pojawił się na aukcji antykwarycznej; w Warszawie, w roku 2004. Już to wystarczy, by zelektryzować bibliofilów, a zapewne i biblioteki, marzące o posiadaniu I wydania fundamentalnego dzieła Andrzeja Frycza Modrzewskiego „O poprawie Rzeczypospolitej” („Commentariorum de Republica emendanda libri quinque”). Za parę dni tę wspaniałą księgę można będzie kupić ponownie, tym razem na aukcji przygotowanej przez krakowski Antykwariat Wójtowicz.

- Notabene to ten sam egzemplarz, który sprzedano w roku 2004 - mówi współwłaściciel antykwariatu Piotr Wójtowicz. Cena wywoławcza - bagatela - 65 tys. zł. Ale egzemplarz jest w bardzo dobrym stanie.

Księga, w łacińskim oryginale, ukazała się w roku 1551 w Krakowie, w Drukarni Łazarzowej. Wbrew tytułowym deklaracjom składa się nie z 5 ksiąg, a zaledwie z 3. Dwie („O Kościele” i „O szkołach”) dołączono dopiero do II wydania (Bazylea 1554). Szybko znalazła się na indeksie ksiąg zakazanych - Modrzewski (1503-1572), sekretarz Zygmunta I Starego, uważany był za heretyka, bliskiego arianom. Mimo ślubów kapłańskich ożenił się i miał dzieci. Pierwszy polski przekład jego fundamentalnego dzieła ukazał się staraniem innowierców dopiero w roku 1577, już po śmierci autora.

Oczywiście to niejedyna atrakcja najbliższej aukcji starych druków. Spore emocje wywoła też zapewne niezwykle rzadki (jak wszystkie analogiczne druki) inkunabuł - tak określa się książki wydrukowane w latach 1450-1500. Mowa o dziele „Cosmographia” Wawrzyńca Korwina z Nowego Targu (1470-1527), humanisty, poety, geografa, przyjaciela Kopernika - który jeszcze przed opublikowaniem jego dzieła „O obrotach sfer niebieskich” popularyzował teorię heliocentryczną w swoim poemacie. „Cosmographia”, czyli opis świata, zawierający też informacje o Polsce, ukazała się w roku 1496 w Bazylei. Cena wywoławcza - 36 tys. zł.

By dochować wierności tradycji, wspomnieć należy również o aukcyjnych mickiewiczianach. Najciekawsze jest niewątpliwie I wydanie „Konrada Wallenroda”. Ukazało się w roku 1828 w Petersburgu, za zgodą cenzora B. Anastasewicza, który swą decyzję przypłacił dymisją, wskutek zemsty senatora Nowosilcowa, prześladowcy patriotycznej młodzieży wileńskiej. Cena wywoławcza wynosi 6 tys. zł.

Licytacja rozpocznie się 7 listopada o godzinie 11 w krakowskim Domu Polonii.