Gmina Gołcza

Kościół p.w. św. Katarzyny w Ulinie Wielkiej pochodzi z II połowy XVII w. Najcenniejszym zabytkiem w świątyni jest gotycka rzeźba Matki Boskiej z ok. 1400 r. Późnobarokowe ołtarze datowane są na XVII w.

**_Kościół p.w. św. Katarzyny w Ulinie Wielkiej**_

Dojazd do kamieniołomu w Ulinie Wielkiej

Przed kościołem usytuowana jest wolno stojąca dzwonnica z przełomu XVIII/XIX w. We wsi znajduje się również czynny kamieniołom wapienia skalnego, na którego zboczach występuje rzadka roślinność stepowa.

Dzwonnica w Gołczy

W Gołczy, na starym placu kościelnym, stoi drewniana dzwonnica, a przed bramą wejściową figura Matki Bożej z XIX w. W bocznej nawie kościoła można zobaczyć obraz Matki Bożej z XVI w. stanowiący cenny zabytek okresu późnogotyckiego z elementami bizantyjskimi. Osobliwością gołczańskiego krajobrazu jest źródło Geologów. Jest to bardzo duże i jedno z najładniejszych źródeł krasowych Wyżyny Miechowskiej. Woda wypływa z niego obficie w czterech punktach, tworząc rozlewisko.
Naturalny charakter wypływu to cenny walor przyrodniczy. Obok źródła znajduje się odsłonięcie, ukazujące kontakt utworów jurajskich z kredowymi oraz obfita fauna ramienionogów i mikrofauna otwornic. Warto zobaczyć kościół w Mostku, który poświęcony jest Matce Bożej Częstochowskiej i św. Izydorowi - patronowi rolników. Zbudowano go w 1571 r., a restaurowano w 1732 r. Przeniesiony został ze Smardzowic w 1936 r. Na belce sklepieniowej znajduje się glob z krucyfiksem, a z boku na wspornikach posąg Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty oraz chór na dwóch słupach (późnobarokowe).

Kościół w Mostku

W miejscowości Buk znajduje się najwyższe w gminie wzniesienie, zwane Bukowską Górą. Wznosi się ona na wysokość 452 m n. p. m. Przy dobrej pogodzie roztacza się wspaniały widok na okolicę. Na południu doskonale wówczas widać pasmo Beskidów oraz Tatry.

W sołectwie Wysocice warto zwiedzić kościół p.w. św. Mikołaja, który należy do najstarszych i najlepiej w Polsce zachowanych wiejskich kościółków romańskich typu obronnego. Stanowi wysokiej klasy dzieło sztuki kamieniarskiej. W nawie znajduje się tympanon przedstawiający Chrystusa i dwóch świętych powstały na początku XIII w. Z tego okresu pochodzi również posąg Matki Boskiej z dzieciątkiem. Ciekawostkę stanowi wieża o pięciu kondygnacjach, w najwyższej z nich znajdują się okna tzw. bliźnie, dzielone kolumną i gotycki dzwon z ok. 1530 r. Wioska położona jest niemal w centrum Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego.

Warto zobaczyć również kościół murowany p.w. św. Bartłomieja w Czaplach Wielkich, który został zbudowany w 1523 r. Cennym zabytkiem świątyni jest posąg Matki Boskiej z dzieciątkiem z ok. 1420 r.

Kościół p.w. św. Bartłomieja w Czaplach Wielkich

Nieopodal znajduje się murowany dwór szlachecki Popielów z 1864 r., w którym od 1950r. do 2011r. mieściła się szkoła podstawowa. Podczas ostatniej wojny światowej stanowił on silną placówkę AK. Wokół roztacza się malowniczy park z aleją lipową, który został wpisany do rejestru zabytków. W sąsiadujących Czaplach Małych stoi dworek tychże samych Popielów. Z ich stajni pochodziła kasztanka Józefa Piłsudskiego.

Jedną z najstarszych i największych parafii w ziemi miechowskiej jest Szreniawa. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1304 r. Wzgórze, na którym stoi pseudogotycki kościół p. w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i plebania ma walory obronne.

Kościół w Szreniawie

W sołectwie Wielkanoc znajduje się kamieniołom twardego wapienia, który wydobywano już w średniowieczu. Tuż obok stadionu sportowego spod osuwiskowego zbocza porośniętego lasem wypływa źródło. Jest to źródło krasowe, spływowo-podpływowe, szczelinowe.

Wywierzysko w Wielkanocy

We wsi Rzeżuśnia znajduje się obecnie nieczynny kamieniołom skał kredowych, w których znaleziono okazy jeżowca i belemnita, bardzo cenne dla paleontologów.

W miejscowości Kamienica do roku 2000 znajdowała się figura św. Jana Chrzciciela datowana na rok 1500 (szkoła Wita Stwosza). Z przekazu ustnego mieszkańców wioski wynika, iż figura ta przypłynęła podczas powodzi w okresie Powstania Styczniowego. Niestety w 2000 r. została skradziona. Jednakże w późniejszym czasie zlokalizowano ją i obecnie znajduje się w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w Kamienicy stanęła jej wierna replika.