Chcesz odnowić zabytek? Zgłoś się! [ZDJĘCIA]

Dziś rozpoczyna się nabór wniosków o dotacje z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na rok 2017. Po raz pierwszy będzie prowadzony równolegle w dwóch formułach: konkursu dla wszystkich właścicieli i administratorów obiektów wpisanych do rejestru zabytków, a także - opiekunów zabytków o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego, stanowiących - jak to określono - „wybitne świadectwa zjawisk istotnych dla historii Polski”.

- Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa właśnie przyjął „listę marzeń” - listę dziesięciu projektów dotyczących rewaloryzacji takich szczególnych obiektów. Składa się na nią pięć przedsięwzięć, które należałoby pilnie podjąć, i kolejne pięć, które wymagają szybkiej, dobrze zorganizowanej kontynuacji. Ale nie jest to lista zamknięta - podkreśla Maciej Wilamowski, dyrektor biura SKOZK (to komitet rozdziela co roku pieniądze z NFRZK - w ostatnich latach jest to 30 mln zł). Takiej ekstraklasie zabytków SKOZK oferuje ekstrawsparcie. Będą miały zagwarantowane dofinansowanie na okres trzech lat: od 2017 do 2019 roku.

Jako pilne prace SKOZK wskazał m.in. rewaloryzację wzgórza wawelskiego, a z zadań do kontynuacji - np. odnowę sarkofagów królów Polski i bohaterów narodowych z krypt katedry na Wawelu. Tej liście towarzyszy apel do właścicieli obiektów o podjęcie lub przyspieszenie działań. Ale też każdy, kto uważa, że zabytek, którym się opiekuje, ma wysokie znaczenie dla kultury narodowej, może zgłosić się z wnioskiem o tę nadzwyczajną dotację. Preferowane mają być obiekty, które będą otwarte, udostępniane do zwiedzania, a także przedsięwzięcia, które wpłyną na wizerunek Polski w świecie.

- Każdy zgłaszający musi sam ocenić, czy w jego odczuciu jest to zabytek aż takiej rangi. Następnie będzie to wnikliwie sprawdzane - mówi Maciej Wilamowski. Jeśli wniosek przepadnie w tej części naboru - nic straconego, ma jeszcze szanse w konkursie dla wszystkich zabytków. Termin składania wniosków o wsparcie trzyletnie mija bowiem 7 października, a o dotacje tylko na przyszły rok - 31 października.

Kolejna rewolucja w naborze polega na tym, że - poza działaniami ratunkowymi lub pracami kończącymi zadania rozpoczęte w poprzednich latach - nie będą mogły liczyć na wsparcie najdrobniejsze remonty. SKOZK nie będzie udzielał dofinansowań do zadań o wartości mniejszej niż 200 tys. zł netto w przypadku obiektów użyteczności publicznej, 100 tys. zł - w przypadku obiektów sakralnych i kamienic, a także 15 tys. zł - w przypadku zabytków cmentarnych i zespołów zieleni komponowanej. Właściciele zabytków, którzy planują mniejsze remonty, muszą poszukać innych źródeł wsparcia finansowego (np. z programu gminy Kraków).

SKOZK w ostatnich latach priorytetowo traktował określone grupy zabytków. Na razie nadal priorytetem będą obiekty Twierdzy Kraków, otoczenie wzgórza wawelskiego (w ramach tych działań, pod hasłem „Drogi na Wawel”, wypiękniała m.in. ulica Grodzka), do 2018 r. - Stary Cmentarz Podgórski, a co najmniej do 2019 - groby wielkich Polaków na Rakowicach.

Natomiast przyszły rok prawdopodobnie będzie ostatnim ze specjalną pulą dla Podgórza. Zaniedbane, potrzebuje większych pieniędzy, ale... - Z roku na rok wpływa mniej wniosków z Podgórza. Jest tam ogromna grupa kamienic, które albo mają nieuregulowany stan własnościowy, albo zasoby kapitałowe właścicieli, wspólnot mieszkaniowych są na tyle skromne, że jeszcze nie decydują się na remonty. Być może odłożą na nie dopiero za kilka lat - mówi przedstawiciel SKOZK.