Cały ten zgiełk. Zaślepienie i korupcja

Korupcję rozumie, jak Machiavelli. Wcale nie chodzi tylko o łapówki. Korupcja to przedkładanie interesów partykularnych (własnych lub grupy osób) nad dobrem wspólnym i zanik odpowiedzialności za państwo. W efekcie niszczy wolność polityczną i stawia ludzi w stan poddaństwa. Niekoniecznie polega na złamaniu prawa. Jest przede wszystkim kwestią polityczną. Pojawia się gdy rządzącym brakuje virtù, czyli cnoty odwagi, męstwa i skuteczności.

Glucksmann dowodzi, że Putin od lat toczy bezpardonową wojnę z Europą. „Nasza słabość była zaproszeniem do ataku, nasze tchórzostwo zachętą do podboju” […] Jak to ujął Lenin: ‘kapitaliści sprzedadzą nam sznur, na którym ich powiesimy’. Od przeszło 20 lat europejscy przywódcy sprzedawali wrogom naszej demokracji łańcuchy by ci mogli nas zniewolić. Tę historię korupcji i zdrady chcę tu opowiedzieć.”

I opowiada. W książce gęstej od faktów. O niektórych czytamy po raz pierwszy, inne obiły się nam o uszy, lecz zostały uznane za akcydentalne – bez większego znaczenia. Dopiero zebranie ich w jednym miejscu przeraża.

W roku 2013 podczas posiedzenia Rady Europy - instytucji mającej bronić wartości europejskich - posłowie odrzucili raport o dramatycznej sytuacji więźniów politycznych w Azerbejdżanie. 8 lat później poseł Luca Volontè został skazany za przyjęcie ponad 2 milionów euro za lobbing na rzecz Azerbejdżanu. Do decydentów Rady Europy poszło w sumie 30 milionów euro – w banknotach lub gadżetach. Szczególnie pożądane były półkilogramowe puszki najdroższego kawioru. Nazwano to „dyplomacją kawiorową”.

Ale to mały pikuś w porównaniu do działań Rosji. Kreml to zupełnie inna skala. Zatrudnienie się w innym kraju jest według naszych praw legalne. Kiedy jednak prawie każdy były kanclerz Austrii zatrudnia się w Rosji, Europa ma problem. Którego nie zauważa. Wolfgang Schüssel, niegdyś kanclerz centroprawicowej Partii Ludowej zasiadł w zarządzie rosyjskiego MTS i giganta naftowego Łukoil. Socjaldemokrata Alfred Gusenbauer znalazł robotę w Instytucie Badań nad Dialogiem Cywilizacji założonym przez człowieka Putina. Christian Kern, też socjaldemokrata, poszedł do rosyjskiej kolei państwowej RZD.

Dla rosyjskich spółek pracowało m.in. siedmiu byłych premierów (z Niemiec, Francji, Austrii, Finlandii, Czech); kanclerz Niemiec, pięciu byłych ministrów Finansów i Gospodarki (z Francji, Bułgarii, Luksemburga) dwu byłych ministrów Spraw Zagranicznych i wielu pomniejszych ministrów. Z wielu państw i ‘ponad podziałami’, bo niezależnie od barw politycznych… Wszyscy zgodnie z prawem.

Problem w tym, że rosyjskie wielkie firmy nie są zwyczajnymi przedsiębiorstwami. Te giganty powstały i istnieją wyłącznie za zgodą i z polecenia Kremla. Kreml bywa bardzo hojny. Ale przecież nie za darmo.

Sposobów na zjednywanie sobie przychylności Rosja ma wiele. Poza mamoną, to organizowanie wpływów i sympatii mediów, albo zasilanie zaprzyjaźnionych fundacji. Uzależnienie od siebie Europy Zachodniej Putinowi prawie się udało. Już był blisko, już witał się z gąską. Okrucieństwa w Czeczenii, podział Gruzji, zajęcie Krymu wszystko uchodziło mu na sucho. Dwie nitki Nord Stream miały zamknąć pętlę. Protesty Polski i krajów bałtyckich były lekceważone jako rusofobiczne, więc bez znaczenia. Dopiero atak na Kijów zaburzył plan. Zwłaszcza że się nie spodobał Waszyngtonowi.