Nazwisko Markiewicz pochodzi od boga wojny, a Bury od burzy

Szanowny Panie Profesorze, moja siostra Elżbieta postanowiła napisać książkę o naszej rodzinie. Ja jej pomagam - pisze do nas Czytelnik Janusz Gąsowski. - W jej treści zdaniem moim powinno być genologiczne rozpoznanie miejscowości Bagienki, koło Tykocina, gdzie mieszkał nasz ojciec Fabian Gąsowski (przeprowadzał ściganych przez Sowietów przez granicę do Generalnej Guberni) i dziadek Bronisław Gąsowski (wywieziony za przechowywanie osób ściganych przez Sowietów na Syberię, skąd nie powrócił), a także etymologiczne wyjaśnienie nazwiska Gąsowski. W miejscowości Bagienki nazwisko to miało trzy rodziny. Przed wojną mieszkał tam właściciel tej miejscowości pan Czarnocki, który po rozpoczęciu wojny wyjechał do Warszawy i tam zmarł. Bagienki były nazywane szlacheckim zaściankiem. Zwracam się z uprzejmą prośbą do Pana Profesora o udzielenie pomocy w powyższym przedmiocie.“

GĄSOWSKI

- Nazwisko Gąsowski poświadczone jest w źródłach polskich już w 1418 roku - rozpoczyna prof. Michał Kondratiuk. - Pochodzi ono od nazw miejscowości: Gąsowo, Gąsów, a na Podlasiu są liczne nazwy rodowe o brzmieniu Gąsówka w pierwszym członie (znajdujące się głównie w gminie Łapy). Oto ich nazwy: Gąsówka Stara, wieś; Gąsówka-Bagno, część wsi Gąsówka-Osse; Gąsówka-Oleksin, wieś; Gąsówka-Skwarki, wieś; Gąsówka-Somachy. Nazwiska odmiejscowe informują o dawnym pochodzeniu osoby z danej osady, czy obecnym miejscu jej zamieszkania.

W naszym regionie nazwisko Gąsowski pojawia się głównie w Białymstoku (156 mieszkańców) i w Łapach (119) - na podst. www.nazwiska-polskie.pl

MARKIEWICZ

Anna Markiewicz zaś prosi o analizę swojego nazwiska: „Witam, mam na nazwisko nazwisko Markiewicz. Chciałabym się dowiedzieć, skąd pochodzi?“

- Nazwisko utworzone zostało od imienia Marek, które pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny Marsa (łac. Mars, Martis) - wyjaśnia prof. Michał Kondratiuk. - Jego imieniem nazwano właśnie pierwszy wiosenny miesiąc roku ( Mensis Martius). Imię Marek (łac. Marcus) znaczyło pierwotnie „należący do Marsa, związany z Marsem“. Znane było w starożytnym Rzymie od najdawniejszych czasów. W źródłach polskich jest ono poświadczone od XIII w. w postaci Marek (1228 r.) i Marko (1223 r.), a także w formach zdrobniałych jak Markiel, Markusz, Markosz. W przeszłości w Polsce imię nie należało do często nadawanych, rzadkie jest zwłaszcza w XIX w. Dziś jednak należy do grupy imion często nadawanych. Nazwisko Markiewicz uformowane zostało za pomocą patronimicznego sufiksu -ewicz w znaczeniu „syn, potomek“ osoby o imieniu Marek, Marko. Nazwisko Markiewicz jest w Polsce popularne, ma ponad 21 tysięcy nosicieli, powszechne jest także na Białorusi i znane na Ukrainie.

W naszym regionie najczęściej występuje w Białymstoku (227 osób), Hajnówce (56), Bielsku Podlaskim (49), Suwałkach (46), Siemiatyczach (40).

BURA

Michał Bura pisze zaś: „Witam. Ciekawi mnie pochodzenie i znaczenie mojego nazwiska - Bura. Brzmi ono tak samo zarówno w formie żeńskiej, jak i męskiej. Mam już swoją teorię na ten temat, ale ciekawy jestem opinii specjalisty. Pozdrawiam i z góry dziękuję.“

- Nazwisko to pochodzi od podstawy Bur poświadczonej w źródłach polskich w 1494 roku - wyjaśnia językoznawca prof. Michał Kondratiuk. - Powstało wiele nazwisk pochodzenia apelatywnego od bur- , związanych semantycznie z wyrazami bury w sensie „brunatny“, bura jako „awantura“ czy też z białoruskim bura - „burza“, buran - „zamieć śnieżna“, buryć - „burzyć, niszczyć, rozwalać“. Wszystkie pochodne formy nazwisk typu: Bura, Bural, Bury, Buryn, Burynow, Burenia, Burenin mogły powstać od apelatywów wschodniosłowiańskich bura - „burza“ jak i od bury - „brunatny“. Nazwisko Bura nosi 2400 mieszkańców Polski.

W naszym regionie najczęściej spotykamy je w Białymstoku (149 osób) i Hajnówce (39).