Nie daj się zrobić na żółto. Uwaga na groźny wirus wątroby

Od kilku lat Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podkreśla, że wirusowe zapalenie wątroby typu B jest drugim po tytoniu czynnikiem rakotwórczym. Jak szacują specjaliści, może ono być przyczyną czterech na pięć przypadków raka wątrobowo-komórkowego. Nowotwór rozwija się u około 25 proc. przewlekle chorych na WZW typu B. Niestety, rak rozwija się bardzo szybko, a ze względu na ograniczony dostęp do diagnostyki i leczenia wirusowego zapalenia wątroby typu B wiele osób dowiaduje się o chorobie zbyt późno i terapia staje się mało skuteczna.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B, nazywane również żółtaczką wszczepienną lub żółtaczką zakaźną typu B, to najczęstsza wirusowa choroba wątroby. Jest wywoływana przez wirus HBV, który jest do 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. Polska jest, niestety, w czołówce krajów europejskich o najwyższym wskaźniku zakażeń - nosicielem wirusa jest jeden na stu obywateli naszego kraju. Co więcej, według danych Państwowego Zakładu Higieny w okresie od stycznia do sierpnia 2015 r. zaobserwowano około 900 więcej przypadków zakażeń WZW typu B niż w analogicznym okresie zeszłego roku.

Często nie zdajemy sobie sprawy, jak łatwo można zakazić się wirusem, który przenoszony jest między ludźmi drogą związaną z naruszeniem ciągłości tkanek, nazywaną drogą krwi. Najczęściej jest to kontakt z zakażoną krwią, np. w trakcie zabiegów medycznych, poprzez kontakt z raną ciętą, podczas pobierania krwi do badania, podczas transfuzji krwi oraz w czasie zabiegów stomatologicznych. Także zakażona matka może podczas porodu przekazać wirusa noworodkowi.

Do zakażenia wirusem może dojść również podczas zabiegów kosmetycznych, np. przekłucia uszu, wykonania tatuażu, pedikiuru oraz podczas wizyty u fryzjera. Objawy towarzyszące rozwojowi WZW typu B obejmują zżółcenie skóry oraz białek oczu, a mocz przybiera barwę piwa. Objawy niespecyficzne to uczucie ogólnego osłabienia i zwiększonej męczliwości, pojawienie się nudności, wymiotów i bólu brzucha. Zakażenie wirusem może także prowadzić do zapalenia, marskości czy niewydolności wątroby.

Najczęściej zalecaną metodą zapobiegania wirusowym zapaleniom wątroby jest szczepienie ochronne. Szczepionka przeciwko WZW typu B zmniejsza ryzyko zachorowania na raka wątrobowo-komórkowego. Obowiązujące od 1994 r. szczepienie niemowląt przeciwko temu typowi wirusa spowodowało ponadsześciokrotny spadek liczby zachorowań (z 28 na 100 tys. do 4 na 100 tys.). Decyzję nad podjęciem takiej ochrony przed WZW typu B powinny więc rozważyć wszystkie osoby urodzone przed 1994 r., szczególnie planujące poddanie się zabiegom medycznym (ponad 60 proc. zakażeń wirusem WZW typu B ma miejsce w placówkach medycznych).