Dochody (statystycznie) rosną. Dużym firmom. A czy małym?

Polscy przedsiębiorcy powinni skakać ze szczęścia. W pierwszym półroczu udało im się, według GUS, zarobić na czysto o ponad 8 mld zł, czyli prawie jedną piątą, więcej niż w takim samym okresie roku ubiegłego. Aż 75 proc. firm zanotowało zyski. A wszystko to w warunkach deflacji, przez którą przychody firm rosną dość słabo (o 3,6 proc. rok do roku).

Taka poprawa wyniku finansowego netto imponuje. Szkoda, że dotyczy tylko dużych i średnich firm, czyli takich, które zatrudniają powyżej 50 osób - stanowią one bowiem w Polsce 1 proc. przedsiębiorstw. Pozostałe 99 proc. to firmy mikro i małe. Jak im się wiedzie?

Nie do końca wiadomo, bo - jak wyjaśnia Katarzyna Puchalska z Instytutu Ekonomicznego NBP - mamy tu mniejszą liczbę dostępnych danych niż w przypadku dużych firm, zwłaszcza giełdowych spółek. Nie jest pewne nawet, ile mamy mikro- i małych firm: na papierze zarejestrowanych jest grubo ponad 3 mln, ale aktywnych ok. 1,7 mln.

Nie kosztem płac
Zanim zajmiemy się ich sytuacją, spróbujmy wyjaśnić, jak w realiach (atmosferze) "Polski w ruinie" firmom dużym i średnim udaje się windować zyski. Dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, główna ekonomistka Konfederacji Lewiatan, wskazuje kilka przyczyn:

- Firmy te nauczyły się działać w warunkach deflacji i tak zarządzać kosztami, aby nie tylko nie utracić płynności finansowej, ale i móc finansować działalność operacyjną i inwestycje w dużej mierze ze środków własnych - tłumaczy. Dodaje, że przychody w firmach zatrudniających ponad 50 osób rosną szybciej niż koszty uzyskania przychodów.

- I wcale nie odbywa się to kosztem wynagrodzeń, bo te rosły szybciej niż koszty ogółem - zauważa ekonomistka.

Firmom pomaga spadek cen surowców i materiałów. Przedsiębiorcy coraz odważniej korzystają też z outsouricingu, co pozwala im koncentrować się na głównej działalności i optymalizować koszty.

Ekspert Lewiatana podkreśla, że zyski w tej grupie firm rosną także dlatego, że coraz więcej jest wśród nich eksporterów, których wyniki finansowe są generalnie lepsze niż reszty. Eksporterami jest już ponad połowa średnich i dużych firm!

Dr Małgorzata Starczewska--Krzysztoszek przewiduje, że w całym 2015 r. wynik finansowy netto dużych i średnich firm może wynieść ok. 100 mld zł, czyli mniej więcej tyle ile w niezłym roku 2011 r. Przełoży się to pozytywnie również na budżet państwa.

O ile trzy czwarte firm 50+ osiąga zysk, o tyle w grupie mikro i małych już tylko połowa. Tak przynajmniej wynika z analiz Ministerstwa Gospodarki i danych fiskusa. Liderzy izb gospodarczych twierdzą, że jest jeszcze gorzej (takie opinie można było usłyszeć podczas relacjonowanego przez nas spotkania małopolskich przedsiębiorców z parlamentarzystami). Z kolei z raportów PKO BP wynika, że nastroje w tej grupie biznesu nigdy nie były... tak dobre!

- Czy z małymi firmami jest faktycznie tak źle, jak pokazują niektóre dane i raporty? - pyta Katarzyna Puchalska z Instytutu Ekonomicznego NBP. I odpowiada: - Wyniki badań nas zaskoczyły. Bo z jednej strony potwierdziły, że te firmy są słabsze od dużych, ale z drugiej - mają swoje mocne strony. Potrafią być tak samo rentowne jak duże, choć nie we wszystkich branżach, ale tak jest np. w transporcie drogowym. Mogą się również pochwalić podobną płynnością finansową jak duże.

Do przodu
Główną słabością małych firm jest niechęć do zmian - rozwoju, inwestowania, zatrudniania pracowników. Większość chce, by zostało, jak jest. Przy takiej postawie łatwo paść ofiarą konkurencji myślącej "do przodu".

Przyszłość Polski zależy w dużej mierze od tego, czy myślenie "do przodu" upowszechni się wśród małych przedsiębiorców, czy pojawią się tam innowacje, śmielsze inwestycje w rozwój. Państwo powinno ten proces wspierać. Dziś obiecują to wszyscy politycy. A jak będzie po wyborach?

[email protected]