Wiek możliwości. Akademia 50+ czyli coś dla dojrzałych i aktywnych... zawodowo!

Co piąty Polak, ukończył 50. rok życia (50+), a nie osiągnął jeszcze wieku emerytalnego – oznacza to, że wkroczył już w drugą połowę życia. W ciągu ostatnich 30 lat liczba ta systematycznie rosła. Do tej grupy nie pasują jednak stereotypowe wizje starszego pana w rozczłapanych kapciach czy starszej pani, której główna aktywność to pielęgnowanie przydomowego ogródka. Dziś, grupa osób powyżej 50. roku życia nabiera coraz większego znaczenia, jej obraz diametralnie się zmienia, a świat stawia przed nimi nowe wyzwania. Ich podjęcie nie jest jednak zadaniem łatwym i oczywistym, a sprostanie zmianom zachodzącym m.in. w sferze zawodowej, wymaga czasu.

Powoli zmienia się dotychczasowe, nieprzyjazne podejście pracodawców do pracowników dojrzałych. Niektóre firmy prowadzą politykę zarządzania wiekiem, jednakże nie zawsze jest ona odpowiednio dostosowana do potrzeb i doświadczenia pracowników dojrzałych. Odpowiedzią na taką sytuację jest „Akademia 50+” – efekt projektu „50+ dla 50+ czyli Akademia rozwoju kompetencji w zakresie uczenia osób powyżej 50. roku życia”. Projekt Centrum Doradztwa Strategicznego z Krakowa jest współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Czym dokładnie jest „Akademia 50+”? To innowacyjna metodyka uczenia osób dojrzałych, opracowana i dostosowana do ich potrzeb i uwarunkowań.

To całościowy program rozwojowy, który umożliwia przygotowanie specjalistów w wieku 50+ do roli trenera i wyposażenie ich w wiedzę na temat specyfiki uczenia się osób w zbliżonym wieku. Innowacyjność „Akademii 50+” opiera się na założeniu, że zmiany związane z wchodzeniem w wiek dojrzałości dotyczą także procesu uczenia się. Zazwyczaj, w kursach trenerskich uwaga koncentruje się na uczeniu dorosłych, nie dostrzegając, iż w tej pojemnej kategorii znajduje się i dwudziestolatek i sześćdziesięciolatek, którzy mając inne potrzeby oraz możliwości uczą się inaczej. „Akademia 50+” uwzględnia, że dojrzały Jan uczy się odmiennie niż młody Jasiek. Dlatego nowe kompetencje należy przekazywać mu w inny sposób, by efekt był satysfakcjonujący dla dojrzałego uczestnika szkolenia.

Ale co najważniejsze – Akademia 50+ daje szansę utrzymania dalszej aktywności na rynku pracy, w tym podjęcia nowej roli zawodowej – trenera, coacha, mentora. Uczestnicy projektu to grono kilkudziesięciu osób, różnych wiekowo i zawodowo. Wśród nich znaleźli się pracownicy firm, prowadzący działalność gospodarczą, a także zatrudnieni w instytucjach publicznych. Wszyscy w ramach procesu szkoleniowego zostali wyposażeni w narzędzia i kompetencje umożliwiające im dzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem.

Teraz, jako Absolwenci Akademii 50+ wykorzystują swoje nowe kompetencje na różne sposoby: niektórzy zajmują się kaskadowaniem wiedzy – szkoląc w swoim miejscu pracy, inni rozpoczęli samodzielną działalność trenerską. Swój udział w projekcie określają jako rozwijającą aktywność obejmującą aż trzy obszary: edukacyjno-trenerski, zawodowy oraz osobisty. I tak inżynier porzucił budowę i zaczął prowadzić kursy szybkiego czytania, pracowniczka Izby Celnej mundur zamieniła na salę szkoleniową zostając trenerem wewnętrznym, a aktywny na rynku edukacyjnym trener wzbogacił się o kompetencje coacha.

Absolwenci i ich sukcesy są dla realizatorów projektu świadectwem skuteczności „Akademii 50+”, a dla innych 50-latków – dowodem, że zmiana jest możliwa i potrzebna. Wyzwaniom rynku pracy należy odpowiedzieć aktywnością i odważnie pisać swój scenariusz na drugą połówkę życia: próbując czegoś nowego, a przede wszystkim stawiając na własny rozwój. Jak zauważył jeden z uczestników „mam 50+ i jeszcze wiele mogę zrobić”.

W środę 20 maja 2015 roku odbyła się konferencja podsumowująca projekt – „Jak efektywnie uczyć osoby dojrzałe? Akademia 50+ - Scenariusz twórczej zmiany”. Podczas spotkania poruszone zostały tematy dotyczące rozwoju osób dojrzałych oraz zaprezentowano wypracowaną w ramach projektu metodykę uczenia osób dojrzałych (50+). Prelegenci w swoich wystąpieniach odpowiadali na pytanie „Jak efektywnie rozwijać osoby dojrzałe?” (dr Jolanta Perek-Białas, Szkoła Główna Handlowa, Uniwersytet Jagielloński oraz Jakub Żywiec, Centrum Doradztwa Strategicznego) oraz próbowali wyjaśnić jak przygotować rynek szkoleniowy i otoczenie rynku pracy do wspierania rozwoju osób 50+ (Justyna Szymańska, Centrum Doradztwa Strategicznego oraz Małgorzata Dudziak, Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie).

Podsumowaniem konferencji był panel dyskusyjny, w którym przedstawiciele pracodawców (Nina Krystoń, Dyrektor ds. CSR i komunikacji wewnętrznej, KOPEX S.A), instytucji rynku pracy (Alina Paluchowska, p.o. Dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie) oraz instytucji szkoleniowych (Anna Leśnikowska-Jaros, członek zarządu Stowarzyszenia Konsultantów i Trenerów Zarządzania MATRIK) wspólnie zastanawiali się jak skutecznie zatrzymać kompetencje i doświadczenie pracowników 50+ w organizacji.

Podczas dyskusji, do której chętnie włączyli się słuchacze, wielokrotnie podkreślano, jak dużą rolę w sukcesie edukacyjnym odgrywa motywacja wewnętrzna pracowników dojrzałych, która zdecydowanie przewyższa motywację ich młodszych kolegów. Postulowano zatem, by pracodawca mądrze wykorzystywał tę motywację i inwestował w rozwój pracowników 50+. Zwrócono także uwagę, że cały czas należy uświadamiać pracodawców o potrzebie rozwijania pracowników 50+, szczególnie że - jak świadczą przykłady wolontariuszy CSR działających w firmie Kopex – często nowa rola w organizacji prowadzi do rozkwitu dojrzałego pracownika.

W tym kontekście uczestnicy panelu stwierdzili, iż „Akademia 50+” stanowi atrakcyjną propozycję dla pracodawców, przedstawicieli instytucji rynku pracy, a przede wszystkich osób 50+. Propozycję, którą należy wdrażać i upowszechniać. Wniosek, który Akademia 50+ przyniosła już 3 twórcze, pozytywne zmiany. Po pierwsze zmiany w absolwentach Akademii 50+, którzy na nowo w siebie uwierzyli i weszli w nowe role na rynku pracy – stali się profesjonalnymi trenerami i nadal chcą być aktywni zawodowo.

Po drugie zmiany w niektórych organizacjach, gdzue dostrzeżono potrzebę takiego zarządzania wiekiem, by wykorzystywać niesamowity potencjał osób w wieku 50+ (trening, mentoring, kaskadowanie wiedzy). Po trzecie zmiany w podejściu instytucji szkoleniowych, które zaczynają dostrzegać różnice w podejściu do rozwoju osób dojrzałych i starszych, ich specyficznych potrzeb i stylu uczenia się.

Więcej informacji o „Akademii 50+”, jej dotychczasowych wynikach i realizatorze - Centrum Doradztwa Strategicznego znaleźć można na stronie internetowej www.akademia50.pl.

Zapraszamy też do obejrzenia filmu w serwisie YouTube.