Zdrowie: Winny nie gen otyłości, ale złe nawyki wyniesione z domu

Lucuś ze Szczecina ma 3 lata i waży 33 kilogramy. Zdjęcie pulchnego chłopczyka na kolanach mamy obiegło całą Polskę zaledwie tydzień temu. - Niestety, nie jest to odosobniony przypadek, kiedy kilkuletnie dziecko waży 2-3 razy więcej niż jego rówieśnicy. Nieraz spotkałem takie dzieci w swojej praktyce. Podobnie jak nastolatków z balastem 100-120 kilogramów - mówi Paweł Matysik, pediatra i endokrynolog w Katedrze i Klinice Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej ŚUM przy Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach.

"Jest jeszcze mały, ale ma jeszcze czas. Potem go wyciągnie" - mamy i babcie otyłych przedszkolaków często w ten sposób bagatelizują problem. - To są mity, które w Polsce wciąż pokutują. Generalnie przyjmuje się, że jeśli dziecko jest otyłe w wieku przedszkolnym, to ma 75-80 proc. szans, że będzie otyłym dorosłym. Na pierwsze lata życia dziecka przypada bowiem czas programowania żywieniowego. W skrócie mówiąc: organizm ustala swój własny regulator dotyczący tego, kiedy ma energię magazynować, a kiedy ją wydatkować. Jeśli kogoś nauczymy tę energię magazynować w bardzo młodym wieku, to potem bardzo ciężko będzie się mu przestawić. Problem utrzymania prawidłowej wagi, który towarzyszy takiej osobie już do końca życia - tłumaczy Matusik.

Dzieci otyłe szybciej się męczą, a jeśli będą pielęgnować nadwagę, w przyszłości staną się podatne na szereg groźnych chorób. - Dzieci leczone w naszej poradni, które są tylko otyłe i nie mają dodatkowych powikłań, stanowią jedynie 15-20 proc.

Cała reszta, mimo kilku czy kilkunastu lat, już cierpi na dodatkowe schorzenia. Są to najczęściej wysoki cholesterol, nadciśnienie, zła tolerancja glukozy, problemy z wątrobą. Zazwyczaj im starsze dziecko, tym dłuższa lista schorzeń towarzyszących otyłości. Takie dzieci mają również problemy kostno-stawowe i z kręgosłupem. Nie mówiąc o sferze psychicznej - gorzej radzą sobie emocjonalnie w kontaktach z rówieśnikami, często są wyśmiewane, mają problem z akceptacją w otoczeniu

W 99 proc. wypadków winny jest nie gen otyłości, ale złe nawyki żywieniowe wyniesione z domu. Dlatego, w wypadku otyłej pociechy, do leczenia kwalifikuje się cała rodzina. - Problem otyłości trzeba traktować w kategorii uzależnienia. Jak się nie zmieni nawyków na całe życie, nie ma mowy o sukcesie - mówi Paweł Matusik. Rodzice, którzy zdecydują się wydać wojnę słodyczom, fast foodom, białemu pieczywu i słodzonym napojom, sami muszą dać dziecku dobry przykład. Nie zabierać malucha na zakupy, zrezygnować z podawania wysokokalorycznych deserów i słodkich przegryzek przed telewizorem.

Rady dla rodziców

1 Nie nagradzaj dziecka słodyczami, coca-colą, wyjściem do McDonalda. Jeśli tak będzie, słodycze, frytki, hamburgery będą kojarzyć się dziecku z czymś dobrym i w późniejszym życiu zawsze będą traktowane jako nagroda-pocieszenie.

2 Wyrób w dziecku nawyk picia wody, bo niewiele dzieci pije jej wystarczającą ilość. Woda niegazowana powinna stać w dzbanku non stop w każdej kuchni i być podawana do każdego posiłku.

3 Zastąp słodzone napoje sokami owocowymi rozcieńczonymi pół na pół wodą. Dobry jest sok jabłkowy, który zawiera najwolniej uwalniające się cukry, ale również sok pomarańczowy czy z ananasa.

4 Pamiętaj, że coca-cola zawiera kofeinę, która ma właściwości uzależniające.

5 Uważaj na powszechnie reklamowane płatki śniadaniowe, jako najlepszy poranny produkt dla naszych pociech. Prawie wszystkie ich rodzaje zawierają szybko uwalniające się cukry i są dodatkowo słodzone. To sprytny chwyt producentów, którzy dbają, aby wychować sobie przyszłych klientów już w dzieciństwie. Jeśli teraz rozbudzą w nich smak na słodycze, później będzie się go bardzo trudno pozbyć. Zamiast słodzonych płatków śniadaniowych lepiej podać dziecku naturalne płatki owsiane, kukurydziane albo z prosa i zachęcić, by osłodziło je samo - przez dodanie owoców, takich jak banany, jabłka, gruszki, jagody albo rodzynki.

6 Najzdrowszą przekąską są owoce. Dlatego daj dziecku do szkoły kilka ich sztuk - aby mogło pogryzać na przerwach. W domu - zamiast talerzyka z chipsami do pogryzania przed telewizorem, postaw półmisek z umytymi, apetycznie wyglądającymi owocami. Jeśli w dzieciństwie wyrobimy w dziecku nawyk sięgania po owoce - jest szansa, że gdy trochę podrośnie, kieszonkowego nie wyda w całości na słodycze i hamburgery, bo nie będzie czuł takiej potrzeby.

7 Staraj się podawać dziecku gotowane albo surowe warzywa do każdego posiłku. Często zdarza się, że dzieci odmawiają ich jedzenia. Trik polega na tym, aby smakowicie je przyrządzać. Jeśli warzywa są rozgotowane, tracą dobry smak. Surowe i pochodzące z ekologicznej uprawy marchew, groszek, ziemniaki mają w sobie naturalną słodycz i są lubiane przez dzieci.

*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku