Co nowego czeka nas w 2015 roku - zmiany w przepisach

Waloryzacja po nowemu

W październiku br. Sejm przegłosował jednorazową zmianę zasad waloryzacji świadczeń, która będzie obowiązywać w przyszłym roku i wejdzie w życie od 1 marca. Dla emerytów i rencistów oznacza to podwyżki o co najmniej 36 zł.

Przypomnijmy, że zgodnie z projektem przygotowanym wcześniej w resorcie pracy, świadczenia z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostaną podwyższone o 1,08 proc., z tym zastrzeżeniem, że podwyżka nie może być mniejsza niż o 36 zł. Innymi słowy, nie będzie to „czysta” waloryzacja procentowa, lecz waloryzacja o charakterze mieszanym, procentowo-kwotowym.

Z szacunków ministerstwa pracy wynika, że na zmianie zasad waloryzacji w 2015 roku zyska ponad 90 proc. emerytów. Jest to rezultatem faktu, że wszystkie świadczenia poniżej 3.333,33 zł miesięcznie brutto będą podwyższone w większym stopniu, niż gdyby przeprowadzono waloryzację według obecnie obowiązujących zasad. Po zmianach najniższe świadczenie wyniesie 880,45 zł.

Nowe zasady waloryzacji mają objąć też emerytury i renty rolników indywidualnych oraz służby mundurowe. Będą również dotyczyć emerytur pomostowych, nauczycielskich, świadczeń kompensacyjnych, rent dla kombatantów oraz inwalidów wojennych i wojskowych.

Dobrodziejstwo inwentarza

W przyszłym roku, choć nie wiadomo jeszcze kiedy dokładnie, nastąpi zmiana przepisów o odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe. Zmiana ta polegać będzie na wprowadzeniu – jako zasady – odpowiedzialności za długi spadkowe z tzw. dobrodziejstwem inwentarza (tj. do wysokości wartości aktywów spadkowych), w miejsce obowiązującej obecnie zasady odpowiedzialności nieograniczonej.

W aktualnym stanie prawnym „milczenie”, czyli brak formalnego oświadczenia spadkobiercy po śmierci spadkodawcy, oznacza przyjęcie spadku wprost, a tym samym nieograniczoną odpowiedzialność za długi wchodzące w skład spadku. Na podjęcie decyzji spadkobierca ma 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania, tj. o tym, że został spadkobiercą.

Zgodnie z przepisami, nad którymi obecnie pracują posłowie, brak oświadczenia spadkodawcy w kwestii przyjęcia bądź odrzucenia spadku w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się on o spadku, będzie jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

A zatem, jeśli odziedziczone długi przekroczą wartość spadku, spadkobierca nie będzie ich musiał spłacać z własnego majątku. Innymi słowy – w najgorszym razie będzie musiał oddać to, co otrzymał w spadku, ale nic ponadto.

Nowe zasady reklamacji towarów

W przyszłym miesiącu wejdzie w życie nowa ustawa o prawach konsumenta, zmieniając zasady reklamowania towarów.
Obowiązywać będą tylko dwa tryby reklamacji: na podstawie rękojmi (która funkcjonuje dziś tylko w stosunkach między przedsiębiorcami) oraz na podstawie gwarancji. Rękojmia przywraca pojęcie „wady”, tradycyjnie funkcjonujące w Polsce, zamiast „niezgodności towaru z umową”.

Ustawa przywraca także możliwość żądania obniżenia ceny bądź odstąpienia od umowy (i zwrotu pieniędzy) od razu po stwierdzeniu wady, bez konieczności wysunięcia w pierwszym rzędzie żądania naprawy bądź wymiany rzeczy.

Nowa ustawa wydłuży termin na odstąpienie od umowy zawieranej poza lokalem lub na odległość, bez podania przyczyn, do 14 dni (obecnie jest na to 10 dni). Dzięki temu konsument zyska dodatkowy czas do namysłu. W sytuacji, gdy przedsiębiorca w ogóle nie poinformował konsumenta o przysługującym mu prawie odstąpienia, prawo to wygaśnie dopiero po upływie roku od upływu podstawowego czternastodniowego terminu; obecnie upływa po trzech miesiącach od wydania rzeczy.
Rozszerzone prawo do zasiłku opiekuńczego

Zmiany zajdą także w sferze opieki nad osobami niepełnosprawnymi.

Od 1 stycznia 2015 roku prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługiwać będzie także tym opiekunom, którzy nie podejmują pracy ze względu na opiekę nad osobą niepełnosprawną, a nie tylko tym, którzy zrezygnowali z pracy. Będzie ich jednak obowiązywało kryterium dochodowe.

Przypomnijmy, że od 1 listopada br. próg, którego przekroczenie odbiera prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, wzrósł z 623 zł do 664 złotych na osobę w rodzinach opiekuna i podopiecznego. Sam zasiłek wypłacany jest w wysokości 520 zł. Przypomnijmy także, że od 1 stycznia 2015 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wzrośnie z 1.000 do 1.200 zł.

Odwrócony kredyt hipoteczny

Prezydent RP Bronisław Komorowski podpisał niedawno ustawę o odwróconym kredycie hipotecznym. Tym samym zakończył się czteroletni proces przygotowywania przepisów prawnych, które umożliwiłyby seniorom korzystanie z kapitału „zamrożonego” w nieruchomościach.

Przepisy nowej ustawy wejdą praktycznie w życie w nadchodzącym roku. Odwrócony kredyt hipoteczny będą mogły oferować banki, oddziały instytucji kredytowych oraz instytucje kredytowe prowadzące działalność transgraniczną.

Na odpowiednią ustawę czeka teraz renta dożywotnia. Jej projekt jest na etapie uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. Możliwe zatem, że ustawa o rencie dożywotniej też zacznie obowiązywać w przyszłym roku.

Wracając zaś do kredytu odwróconej hipoteki: na jakie wypłaty może właściwie liczyć senior, klient banku?

Ostrożnie licząc, suma wypłat zapewne nie przekroczy 60 proc. wartości nieruchomości. Z szacunków firmy Home Broker Doradcy Finansowi wynika, że mężczyzna, posiadacz nieruchomości wartej 300 tys. zł, może liczyć na miesięczną wypłatę rzędu 790–860 zł a kobieta 520–580 zł. Różnica wynika ze średniej przewidywanej długości życia, która dla kobiet jest dłuższa, co sprawia, że wypłacaną kwotę dzieli się przez większą liczbę miesięcy.

Zapewne niewiele banków w Polsce zdecyduje się na oferowanie kredytu odwróconej hipoteki. Przyczyna tkwi w kłopotliwej dla banku konieczności spieniężenia mieszkania, uzyskanego od byłego klienta. Banki nie mają odpowiednich ku temu służb i możliwe, że będą starały się zlecić to zewnętrznym firmom.