Czy grafika jest kobietą?

Jakiś czas temu, w wywiadzie w „Dzienniku Polskim” Andrzej Starmach przyznał, że nie chce się już ścigać, bo nie musi, a wystawy będzie robił, jeśli uzna, że trafił na coś wystarczająco interesującego.

Ten czas właśnie nadszedł. Przy ul. Węgierskiej 5 spotkamy kolaże Mariana Warzechy, jednego z założycieli Grupy Krakowskiej, artysty w historii sztuki zakotwiczonego. Ale prace, które zobaczymy u Starmacha, to dzieła z drugiej połowy lat 40., właściwie nieznane. Są głosem swoich czasów – z wielu powodów.

Słychać tu pogłos kubistycznego poglądu na świat, rozbitego na cząstki. To dobrze współgra z tematem „upadku cywilizacji”, „powojennego przerażenia”, „niepewności”. Wreszcie kolażowe wycinanki to także znak czasów. To wypadkowa wojny, biedy, szarzyzny, braku materiałów. I konfrontującego się z tym wszystkim młodego artysty. A zresztą ówczesne trendy to fotomontaż, tak modny na przełomie lat 50. i 60. Kiedy wystawę przygotowuje krakowska galeria Starmach, to wiadomo, że to pokaz z adnotacją „obowiązkowo”. I prezentacja prac Mariana Warzechy nic w tym względzie nie zmieniła.To genialne prace!

Z drugą wystawą już jest gorzej. „Patchwork Małopolski” zapowiadał się interesująco. Grupa młodych artystów w galerii AS (Kraków, ul. św. Tomasza 26) miała nawiązać do folkloru i rzemiosła regionu. Wyszło nierówno... Szkoda, bo zestaw artystów – Marta Sala, Barbara Strykowska, Grzegorz Siembida czy Dominika Szczałba – dawał spore nadzieje.

Na koniec – „Grafika jest kobietą” w Międzynarodowym Centrum Sztuk Graficznych w Krakowie (Rynek Główny 29). Ale wystawiane tu prace i artystki mówią co innego – to sztuka poza damskim gettem. Znakomita warsztatowo i treściowo. A przez to uniwersalna. Janina Kraupe, Justyna Warchala czy Anna Sobol- -Wejman – lepszej reklamy (ponadpokoleniowej) nie ma.