Żebraczy boom pod Wawelem

W Krakowie znowu zaroiło się od żebraków. Rękę po pieniądze do przechodniów wyciąga coraz więcej chętnych, niektórzy w nachalny, wręcz agresywny sposób. Nie pomogły kampanie społeczne i akcje informacyjne. Mało skuteczne są też służby mundurowe.

"Żebrać każdy może, grać już nie" - przeczytaj komentarz Grzegorza Skowrona >>

– Władze Krakowa od lat nie mają pomysłu, jak poradzić sobie z problemem, który mocno uderza w wizerunek miasta – uważa Aleksander Mi­szalski, radny dzielnicy Stare Miasto. Jego zdaniem nie da się już spokojnie przejść przez centrum, by nie być nagabywanym o pieniądze.

– Mało skuteczna w walce z żebrakami jest straż miejska – ocenia Miszal­ski. Radni Starego Miasta wezwali straż do skuteczniejszej walki z żebractwem, a prezydenta do przeprowadzenia kampanii namawiającej, by nie dawać pieniędzy na ulicach.

Służby mundurowe bronią się, że ich działania są ograniczone przez brak odpowiednich przepisów. – Żebractwo nie jest wykroczeniem – wyjaśnia Marek Anioł, rzecznik krakowskiej straży miejskiej. I dodaje, że funkcjonariusze mogą podjąć interwencję, gdy ktoś natarczywie domaga się pieniędzy.

Okazuje się jednak, że takich sytuacji wcale nie brakuje. Tylko w ubiegłym roku strażnicy miejscy za nachalne żebractwo wystawili 109 mandatów karnych, pouczyli 533 osoby i skierowali 26 wniosków do sądu.

Zdaniem krakowskich restauratorów liczba ujawnionych przez mundurowych wykroczeń to tylko wierzchołek góry lodowej. – Lokalne pijaczki codziennie chodzą dookoła placu Nowego i zaczepiają klientów, którzy siedzą w ogródkach. Proszą o pieniądze i papierosy, są nachalni i niemal zawsze pijani. Przepędzamy takie osoby, a one i tak po chwili wracają – relacjonuje Dominika Krzeczowska, mene­dżer „La Scandale” na Kazimierzu. Jej zdaniem z tym problemem obsługa lokalu musi sobie radzić sama.

Sprawy zdają się jednak nie dostrzegać władze miasta. – Kraków w sezonie jest rzeczywiście celem pielgrzymek żebraków. To niestety negatywny efekt boomu turystycznego. Jednak ma on zdecydowanie mniejszą skalę niż w latach poprzednich – zapewnia Filip Szatanik, wicedyrektor Wydziału Informacji, Turystyki i Promocji Miasta w krakowskim magistracie. Dodaje , że to efekt kampanii, w których władze miasta apelowały do turystów, by nie dawali pieniędzy żebrzącym. – W ten sposób odbieramy im źródło dochodu, a tym samym odbieramy powód wyjścia na ulicę – tłumaczy.

Mimo tych deklaracji statystyka SM pokazuje, że problem wcale się nie zmniejszył. Nadal w wielu rejonach miasta żebracy są tak nachalni, że mieszkańcy czy turyści wolą znaleźć jakieś drobne. – Żebracy nie akceptują odmowy. Potrafią stać przy klientach wiele minut, aż ci w końcu rzucą im parę groszy, żeby się odczepili – mówi Tomasz Olchowik, barman jednego z pubów przy ul. Krakowskiej.

Brakuje paragrafów na ulicznych żebraków

Zbieranie pieniędzy nie jest karalne, jeśli nie robi się tego w nachalny sposób. Tłumy turystów pod Wawelem sprawiają, że rąk wyciągniętych po pieniądze przybywa.

– Są takie miejsca w naszym mieście, gdzie rzeczywiście osób żebrzących jest zatrważająco wiele. Od lat niestety problemu nie udało się rozwiązać, ale wszystkiemu winien jest brak restrykcyjnych przepisów – ocenia radny Jerzy Woźniakie­wicz, przewodniczący Komisji Praworządności Rady Miasta Krakowa.

Za samo siedzenie na ulicy i zbieranie do kapelusza nie grozi bowiem niemal żadna kara. Naganę, grzywnę lub karę aresztu może dostać osoba, która w swoich żądaniach jest nachalna.

– Jedynym rozwiązaniem problemu żebractwa jest zaprzestanie dawania pieniędzy na ulicy. To zwykłe cwaniactwo i żerowanie na ludzkich emocjach – uważa Marta Che­chel­ska z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Dodaje, że osoby naprawdę potrzebujące pomocy wiedzą, do których placówek się udać oraz poprosić o wsparcie.

Niestety, Kraków od lat zmaga się z falą „turystyki żebraczej”. Ludzi liczących na łatwy zarobek ściąga z całej Polski pod Wawel przede wszystkim niemal 10-milionowa rzesza turystów. Dzięki nim każdego dnia, bez większego wysiłku, można z datków zebrać nawet kilkaset złotych.

– Choć zjawisko natarczywego żebrania udało się zdecydowanie ograniczyć, to nie łudźmy się, że uda się kiedykolwiek całkowicie zlikwidować – nie kryje Marek Anioł, rzecznik straży miejskiej.

Takie tłumaczenia nie satysfakcjonują jednak mieszkańców. – Nie możemy godzić się na połowiczne działania służb mundurowych. Tym bardziej że przed nami Światowe Dni Młodzieży. Jeśli w świat pójdzie przekaz, że jesteśmy miastem żebraków, Kraków bardzo na tym straci wizerunkowo – alarmuje radny Aleksander Miszal­ski. Jego zdaniem należałoby powtórzyć kampanię informacyjną na temat skutków dawania datków żebrakom.

Krakowianie bez trudu wymieniają także listę miejsc, gdzie każdego dnia wymusza się od nich pieniądze. Na przykład w rejonie Teatru im. J. Słowackiego czy kościoła św. Idziego codziennie grasują żebrzący „parkingowi”, którzy za „dobrowolny datek” mogą popilnować auta.

Co ciekawe, w ubiegłym roku na stronie internetowej Urzędu Miasta prowadzona była sonda dotycząca żebractwa. Na pytanie: „Czy dajesz pieniądze osobom żebrzącym na ulicy”, większość uczestników zadeklarowała, że tego nigdy nie robi (89 procent głosujących).

Mimo to na głównych ulicach Krakowa żebraków nadal nie brakuje.

[email protected]