Ból głowy może być groźny

Ból głowy to jedna z najczęstszych dolegliwości. Według American Head­ache Society, co 10 sekund do izby przyjęć zgłasza się osoba z silnym bólem głowy lub migreną. W Polsce na tę przypadłość cierpi ponad 65 proc. osób.

Bóle samoistne
Bóle głowy możemy podzielić na dwie grupy. Pierwszą tworzą bóle samoistne: ból głowy typu napięciowego, kla­ste­rowy ból głowy, migrena.

Najczęściej dolega nam ból głowy typu napięciowego. Natężenie tego bólu jest małe lub średnie i nie towarzyszą mu żadne objawy. Zlokalizowany jest zazwyczaj z tyłu głowy, w okolicach skroni lub czoła. Najczęstszymi przyczynami tego bólu są m.in. stres, przemęczenie, przepracowanie, brak snu, skrajne emocje, a także zmiany atmosferyczne, hałas, zanieczyszczone powietrze, nadużycie alkoholu lub spożywanie niektórych pokarmów (czekolada, wypieki drożdżowe, ser), dodawane do żywności środki konserwujące czy słodziki (aspartam).

Klasterowy ból głowy, zwany bólem Hortona, to najbardziej bolesny, nawracający ból głowy, nazywany „bólem samobójców”. To rzadkie schorzenie, które dotyka jednego na tysiąc dorosłych.

Na klasterowy ból głowy cierpią zazwyczaj mężczyźni, pierwsze objawy pojawiają się między 20. a 40. rokiem życia. Ból objawia się w postaci nagłych, skupionych ataków. Klastrem nazywa się okres (od 1 do 3 miesięcy), w którym codziennie dochodzi nawet do 8 ataków bólu trwających od 30 minut do 4 godzin. Pomiędzy kolejnymi kla­strami, trwającymi od pół roku do kilku lat, u chorego nie występują żadne objawy.

Ból klasterowy rozpoznaje się po intensywnym bólu umiejscowionym zawsze w okolicach tego samego oka, który promieniuje do szczęki, uszu lub reszty głowy. Dochodzi do tego łzawienie i zaczerwienienie oka, czasem z obrzękiem i zamknięciem, opadanie powieki, wyciek i uczucie zatkania nosa. No i niemożliwy do zniesienia ból. Tę przypadłość leczy się przez podawanie leków migrenowych i tlenu przez maskę. Należy też stosować leczenie profilaktyczne, np. w postaci leków regulujących ciśnienie krwi. Z biegiem lat objawy słabną.

Na migrenę częściej cierpią kobiety. Jest to napadowy, nawracający ból głowy o rozmaitym nasileniu, często towarzyszą mu nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, światłowstręt, nadwrażliwość na dźwięki. Migrenę wywołują m.in. silne emocje, zmęczenie, zmiany pogody, miesiączka. Zaleca się wczesne leczenie napadów poprzez unikanie czynników, które je wyzwalają i podawanie leków profilaktycznych.

Bóle objawowe
Druga grupa to objawowe bóle głowy, które współtowarzyszą różnym schorzeniom. Aby pozbyć się samoistnego bólu głowy, zazwyczaj wystarczy sięgnąć po lek przeciwbólowy. W przypadku objawowego bólu głowy pomóc może jedynie specjalista. Spowodowane mogą być:

* infekcjami (zapalenie zatok, grypa, przeziębienie, stan zapalny zęba i okostnej)

* zmianami zwyrodnieniowymi w szyjnym odcinku kręgosłupa

* nadciśnieniem tętniczym

* nerwobólami nerwu twarzowego, chorobami oczu

* stosowaniem różnych leków

* zatruciami substancjami chemicznymi np. lakierami.

Stany zagrożenia życia
Bóle głowy mogą być też objawem chorób, które zagrażają życiu. Kiedy bólowi towarzyszy wysoka gorączka, sztywność karku (nie możemy przyciągnąć głowy do klatki piersiowej), uczucie senności, zaburzenia świadomości, nudności i wymioty, może to świadczyć o zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych.

Wtedy niezbędna jest hospitalizacja. Podobne objawy występują w przypadku krwawienia podpaję­czynówkowego. Krwawienie to zaczyna się nagle i towarzyszy mu straszny ból głowy, promieniujący do karku. Należy wezwać pogotowie.