Portret Kaspra Pollera

Portret Kaspra Pollera, wyk. Jan Nepomucen Bizański, 1831 r. (fragment) Fot. Józef Korzeniowski

Ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

Portret przedstawia mężczyznę w średnim wieku, o okrągłej twarzy, wydatnym nosie, wysokim czole i surowym spojrzeniu. Ubrany jest on w zielony surdut, białą kamizelkę i biały halsztuk.
Kim był Kasper Poller? Urodził się w grudniu 1782 r. w Dolnej Austrii. Przybył do Krakowa jako dobosz w armii austriackiej arcyksięcia Ferdynanda d'Este (1781-1850), którego zadaniem było opanowanie Księstwa Warszawskiego podczas kampanii 1809 r. Podobno Poller osiadł w Krakowie dzięki temu, że gdy wojska austriackie uciekały z miasta w 1809 roku, stał jako żołnierz na warcie. Nie doczekawszy się zmiany, opuścił wreszcie stanowisko i przekonał się, że jego towarzysze broni są już daleko. Po ponownym zajęciu Krakowa przez Austriaków armia chciała go pociągnąć do odpowiedzialności za dezercję, lecz oberżysta wybronił się argumentem: "to wyście uciekli, a nie ja!".
Początkowo pracował w Krakowie jako kucharz w traktierni Antoniego Fochta. W latach 1812-1815 zajmował się dostawami dla wojska. W 1814 r. Poller uzyskał obywatelstwo miasta Krakowa. Następnie na podstawie umowy z władzami Wolnego Miasta Krakowa zajmował się traktiernią szpitala dla osób chorych wenerycznie i obłąkanych przy dzisiejszym pl. św. Ducha. Od połowy lat 30. XIX w. Poller w kamienicy przy ul. Szpitalnej (obecnie nr 30) prowadził zajazd Pod Złotą Kotwicą. Sprzedawano w nim także tytoń, cygara i tabakę. Na początku lat 40. zakupił sąsiedni grunt przy ul. Szpitalnej, zajazd został wówczas znacznie rozbudowany. Powstał budynek 2-piętrowy, o długiej, symetrycznie zakomponowanej fasadzie, bez podziałów pionowych. Wkrótce zajazd zyskał dobrą renomę, zatrzymywali się w nim m.in. kupcy wrocławscy, goście z Warszawy. Od 1838 r. spod zajazdu Pod Złotą Kotwicą wyruszały w trasę Kraków-Warszawa lekkie i wygodne dyliżanse zwane steinkellerkami.
Poller prowadził ożywioną działalność społeczną. Był członkiem Towarzystwa Dobroczynności, przez wiele lat należał do Towarzystwa Strzeleckiego Krakowskiego. Znany był z działalności patriotycznej, pomagał emigrantom po powstaniu listopadowym. Podczas wydarzeń Wiosny Ludów niósł pomoc więźniom politycznym zwolnionym z twierdzy w Spielbergu (dzisiaj Brno na Morawach). W latach 1853-1859 zasiadał w Wydziale Miejskim.
Zmarł 25 maja 1859 w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w grobowcu rodzinnym w pasie 6. Poller był ceniony nie tylko przez klientów, ale także zdobył powszechny szacunek mieszkańców Krakowa. W kościele św. Krzyża znajduje się epitafium Kaspra i jego żony Anny ze Schmidtów, a także ich syna Adolfa i jego żony Wandy. Rodzinną firmę prowadził przez wiele lat Adolf Poller (1828-1896), który doprowadził hotel przy ul. Szpitalnej do rozkwitu. Częstym gościem hotelu była m.in. słynna aktorka Helena Modrzejewska, mieszkali tu Henryk Sienkiewicz, arcybiskup Zygmunt Szczęsny Feliński, a także Józef Piłsudski. W okresie międzywojennym hotel Pollera stał się jednym z najbardziej renomowanych hoteli krakowskich.
Piotr Hapanowicz