Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Miękką terapią w kręgosłup

Redakcja
Fot. archiwum P.P. Rzący
Fot. archiwum P.P. Rzący
Co oznacza nazwa "miękka manualna terapia kręgosłupa" i jakimi metodami się posługuje?

Fot. archiwum P.P. Rzący

Rozmowa z Piotrem Pawłem Rzącą, dyplomowanym terapeutą manualnym

- Tą nazwą określamy ręczne leczenie takich zaburzeń stawów, a w szczególności stawów kręgosłupa, w których nie nastąpiło jednoznaczne uszkodzenie ich struktury morfologicznej - czyli są to zaburzenia czynnościowe, odwracalne. Terapia manualna ma na celu przywrócenie stawów kręgosłupa i stawów obwodowych do pozycji anatomicznej, czyli właściwej, i co za tym idzie - usunięcie bólów dzięki odbarczeniu, to znaczy usunięciu nacisków na nerwy. Metody stosowane w terapii manualnej wywodzą się z osteopatii i chiropraktyki (jest to naukowo i medycznie udokumentowane kręgarstwo), dających się integrować z masażem i ćwiczeniami korekcyjnymi.
Techniki miękkie nie są tak błyskotliwe, jak klasyczna twarda chiropraktyka, natomiast są bardziej efektywne i przynoszą znacznie trwalsze rezultaty. Zapewniają komfort i bezpieczeństwo zarówno pacjentowi, jak i terapeucie, a wykonywane zabiegi są bezbolesne. Terapie, jakie się stosuje, to m.in.: ortobionomia wg Paulusa, terapia funkcjonalna wg Johnsona, terapia manualna wg Mulligana, terapia czaszkowo-krzyżowa wg Upledgera, terapia potyliczno-krzyżowa SOT wg De Jarnette, metoda Dorna, ćwiczenia izometryczne wg Horn i asymetryczne wg Becker. Techniki manualne dobierane są indywidualnie, w zależności od schorzenia i stanu zdrowia pacjenta.
Która z wymienionych terapii jest najbardziej delikatna i bezinwazyjna?
- Z pewnością ortobionomia opracowana przez A.L. Paulusa, bardzo oryginalna w swej koncepcji, holistyczna (całościowa) terapia stosowana w przypadku czynnościowych zaburzeń kręgosłupa. Słowo ortobionomia powstało z połączenia greckiego "ortho", co oznacza prawidłowy, właściwy oraz angielskiego "bionomy", co w tłumaczeniu brzmi jako "zgodny z prawami życia". Terapia polega na powrocie do pozycji wywołującej uraz, umożliwiając tym samym maksymalne rozluźnienie skurczonych mięśni. Efektem jest wytworzenie odruchów prowadzących do powstania mechanizmów równowagi nerwowo-mięśniowej. Metoda jest szczególnie użyteczna w przypadku zablokowań w kręgosłupie szyjnym, który z racji swej budowy jest najbardziej delikatny. Napięcia mięśniowe w tej okolicy spowodowane są głównie problemami emocjonalnymi i psychicznymi. Ustalenie punktów neutralnych i utrzymanie stawu w tej pozycji przez kilkadziesiąt sekund oraz dociśnięcie do siebie powierzchni stawowych (kompresja) spowoduje, że staw stopniowo powraca do pełnego zakresu ruchu. Okazało się, że jest to doskonała technika korekcyjna, dająca trwalsze rezultaty niż klasyczne techniki chiropraktyczne.
Czy terapeuta manualny może pomóc osobie cierpiącej na bóle i zawroty głowy oraz migreny?
- Oczywiście. Bardzo dobre efekty przynosi zastosowanie terapii czaszkowo-krzyżowej wg J. Upledgera, wywodzącej się - jak większość technik manualnych - z osteopatii. W latach 30. XX wieku Wiliam Garden Sutherland wysunął tezę, że kości czaszki zachowują ruchomość. Są to minimalne ruchy odbywające się w szwach czaszkowych. Przeprowadził wiele eksperymentów przy użyciu specjalnie skonstruowanego hełmu uciskającego i unieruchamiającego określone kości czaszki. Udało mu się w ten sposób - w zależności od rodzaju struktur mózgowych znajdujących się pod unieruchomioną kością - wywołać bóle głowy, dysfunkcje narządu wzroku, słuchu i równowagi oraz zmiany emocjonalne. Na tej podstawie opracował system subtelnych ułożeń rąk i chwytów terapeutycznych, usprawniających ruchy poszczególnych kości czaszki, usuwając w ten sposób wspomniane wcześniej objawy. Badania naukowe prowadzone w latach 70. XX wieku potwierdziły teorie Sutherlanda. Jednym z kontynuatorów był amerykański osteopata J. Upledger, który poświęcił się pracy z dziećmi dotkniętymi wadami rozwojowymi i porażeniem mózgowym, osiągając znakomite rezultaty. Układ czaszkowo-krzyżowy składa się z zespołu opon twardych, wewnątrz którego znajduje się mózg i rdzeń kręgowy. Całość tej struktury wypełniona jest płynem mózgowo-rdzeniowym, którego naturalny rytm produkcyjny przebiega z częstotliwością 6 do 10 cykli na minutę. Mechanizm ten jest wrodzony i całkowicie niezależny od woli i świadomości człowieka. Każde zaburzenie tego mechanizmu może spowodować chorobę, jako że wywiera on wpływ na układ nerwowy i na system homeostazy w organizmie. Terapia czaszkowo-krzyżowa uwalnia napięcia zarówno w ośrodkowym, jak i obwodowym układzie nerwowym. Jest wskazana dla osób przeciążonych pracą umysłową, likwiduje odczucie ciężkiej głowy, pomaga w stanach depresyjnych i nerwicach. Wpływa korzystnie na wzmocnienie układu immunologicznego, chroni przed infekcjami i alergiami.
A jakie ćwiczenia i techniki manualne można stosować w przypadku skrzywień bocznych kręgosłupa, czyli skolioz?
- W większości przypadków przyczyną skolioz idiopatycznych pochodzenia statycznego jest skręcenie miednicy, zablokowanie w stawach krzyżowo-biodrowych oraz związana z nimi tzw. pozorna nierówność kończyn dolnych. Natomiast w przypadku skoliozy zbudowanej od góry, przyczyną jest układ zablokowań w stawach szczytowo-potylicznych i stawach szczytowo-obrotowych. W tym przypadku stosuje się terapię potyliczno-krzyżową, opracowaną według amerykańskiego chiropraktyka De Jarnette. Korekcja miednicy dokonywana jest tu za pomocą technik ułożeniowych z wykorzystaniem klinów terapeutycznych. Po zabiegu skręcenie to ulega wyrównaniu, zaś sama wada postawy dopiero wtedy może właściwie reagować na ćwiczenia korekcyjne. Terapia klinowa przynosi szybkie i trwałe efekty zwłaszcza u dzieci ze skoliozami. Uzupełnieniem technik manualnych są ćwiczenia izometryczne wg Horn i asymetryczne wg Becker.
Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do stosowania miękkiej terapii manualnej?
- Na szczęście nie są one zbyt liczne. Najważniejsze z nich to: stany zapalne i gorączkowe, świeże urazy i złamania, osteoporoza, nerwiaki i guzy umiejscowione w okolicach kręgosłupa, miażdżyca tętnic kręgowych, nowotwory z przerzutami na kości.
Komu zatem można polecić zabiegi?
- Jeszcze raz podkreślę, że terapię można stosować w przypadku czynnościowych zaburzeń kręgosłupa, a zatem zaburzeń o charakterze odwracalnym. Lista wskazań jest dość długa: dyskopatia, rwa kulszowa, udowa i ramienna, lumbago, postrzał, kręcz szyi, porażenie nerwu trójdzielnego, bóle i zawroty głowy, sztywność karku. Ponadto tę terapię stosuje się w zaburzeniach stawów krzyżowo-biodrowych, stawów biodrowych, kolanowych i pozostałych stawów obwodowych. Dobre rezultaty osiąga się przy urazach powypadkowych, poporodowych, czaszkowo-mózgowych, niedowładach, przy mrowieniu i drętwieniu kończyn. Terapia wspomaga znacząco leczenie schorzeń wszystkich narządów wewnętrznych, uruchamia mechanizmy autokorekcji i autoregulacji, co jest niezbędnym czynnikiem do utrzymania homeostazy, czyli równowagi w organizmie człowieka.
Rozmawiała: Dorota Dejmek

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski