Problem ministra kultury z PRL-em

Minister kultury Piotr Gliński podjął decyzję, że jego resort nie będzie finansował rozbudowy Muzeum PRL-u w Nowej Hucie. Oznacza to, że Kraków straci półtora miliona złotych, obiecane na stworzenie planu i przygotowanie rozbudowy tej placówki. Zaskakujące dla miasta postanowienie uzasadniono opóźnieniami inwestycji. Według przedstawicieli resortu harmonogram prac jest niezgodny z umową zawartą w 2013 r.

Tymczasem władze Krakowa twierdzą, że w umowie zawartej z ministerstwem na wspólne prowadzenie muzeum nie ma w ogóle mowy o harmonogramie prac, dlatego są zaskoczone powoływaniem się przez resort na takie ustalenia. Dodatkowo pismo w tej sprawie nie wpłynęło do organizatora Muzeum PRL, czyli prezydenta Krakowa, a jedynie do dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, który jest zarządcą instytucji z ramienia miasta. Po trzecie wreszcie, umowę wymówić można, zgodnie z zawartą klauzulą, z półrocznym wyprzedzeniem.

- W styczniu tego roku wiceminister Jarosław Sellin zapewniał dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Michała Niezabitowskiego o kontynuacji wspólnego projektu. Informował także o planowanym rozpoczęciu procedowania umowy na udzielenie dotacji celowej na rok 2017 w wysokości 1,5 mln zł. Należy pamiętać, że wyznaczeni przez pana ministra historycy zasiadali w Sądzie Konkursowym powołanym w celu wyłonienia zwycięskiego projektu modernizacji budynku i przygotowania stałej wystawy w Muzeum PRL - mówi Jan Machowski z biura prasowego Urzędu Miasta Krakowa.

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zamierza skierować do ministra Glińskiego oficjalne wystąpienie w sprawie realizacji umowy. Zdaniem miasta porozumienie z 2013 r. nadal obowiązuje. Co ciekawe - mimo wstrzymania dotacji na rozbudowę muzeum - samo ministerstwo potwierdza, że będzie nadal finansować bieżącą działalność Muzeum PRL (milion złotych rocznie).

„Minister podjął natomiast decyzję o zaniechaniu dalszego finansowania inwestycji w Muzeum PRL, gdyż prace budowlano-montażowe mające zapewnić wykonanie wystawy i otwarcie muzeum nie zostały rozpoczęte i nie będą wykonane do końca okresu obowiązywania umowy” - czytamy w oświadczeniu biura prasowego resortu kultury.

Według władz Krakowa w umowie z 2013 r. określającej wydatki, jakie ma ponieść ministerstwo, przewidziano m.in. środki na przygotowanie i opracowanie scenariusza Muzeum PRL, opracowanie projektu budowlanego i architektonicznego dla budynku dawnego kina Światowid w Nowej Hucie oraz przygotowanie wystawy stałej. To wszystko miało kosztować ok. 50 mln zł, choć kwota ta nie została oficjalnie zapisana. Koszt przygotowania samej dokumentacji oszacowano na ok. 2 mln zł, a realizacja wybranego w konkursie projektu miała kosztować ok. 48 mln zł.

O utworzenie Muzeum PRL od wielu lat starali się m.in. Krystyna Zachwatowicz i nieżyjący już reżyser Andrzej Wajda. Wraz z Teresą Bogucką oraz Anną i Jackiem Fedorowiczami założyli nawet Fundację SocLand. Ale wtedy nic z tego nie wyszło. W 2006 r. władze Krakowa wykupiły od spółki Apollo Film budynek po kinie Światowid i tam właśnie w 2008 r. rozpoczęło działalność Muzeum PRL-u. Wtedy było ono oddziałem Muzeum Historii Polski. 1 stycznia 2013 r. zostało miejską instytucją kultury, by jesienią roku 2013 przeistoczyć się w instytucję prowadzoną wspólnie przez Ministerstwo Kultury oraz miasto Kraków.

Pojawiły się też plotki, że decyzja ministra Glińskiego może mieć pewien podtekst polityczny. Chodzi o osobę związanego z Nową Hutą Edwarda Nowaka, wspierającego od początku powstanie Muzeum PRL. Nowak to jeden z liderów nowohuckiej i krakowskiej „Solidarności”, a po przełomie 1989 r. poseł i wiceminister w kilku resortach gospodarczych, obecnie zaś działacz KOD-u.